ِAzadlıq qəzetinin Güneyli fəlsəfəçi Eyvaz Taha ilə müsahibəsi “İranda fars dili qurumları, habelə ”bir dövlət, bir millət, bir dil“ konsepsiyasını müdafiə edən mərkəzəçil ziyalılara görə Azərbaycan türkəcəsinin tədrisinə gərək yoxdur. Çünki evlərdə, bazarlarda, küçələrdə və istirahət zonalarında xalqın bu dildə danışmaq azadlığı vardır. Üstəlik, dövlət teləkanallarından bəzi programlar bu dildə səsləndirilir. Güc strukturları soruşurlar siz …
Read More “İnsan azadlığa məhkum deyil, azadlığın özüdür! | Eyvaz TAHA”
2016-جی ایلده بؤیوک پولیتولوق حئیدر جاما‌ل‌ی ایتیردیک، 2018-ده ایسه آدلیم ژورنالیست اورخان جاما‌ل‌ی. طبیعت بایرامی کیمی جفنگییات‌لا مشغول اولان گونئی آذربایجان مئدیاسی نه حئیدرین اؤلومونو اؤنمسه‌دی، نه ده اونون اوغلو اورخانین قتلینی. حئیدر جامال اؤز اجلی ایله فانی دونیایا گؤز یومدوسا اورخان جامال‌ین اؤلومو فاجیعه‌وی ایدی. 31 اییول 2018-جی ایلده مرکزی آفریکا رئسپوبلیکاسیندا غئیرفورمال سیلاح‌لی …
Read More “اورخان جامال مرثییه‌سی | ایواز طاها”
آشيق سؤزوٍ ديليميزده اوٍچ آنلام داشييير: آ ـ هم اوْخويان، هم چالان، هم ده سؤز قوْشان ساز شاعيري. بير آشيق أکه‌سن بير ساز گؤيره؛ بير شاعير أکه‌سن بير نانا حسرت؛ بير پاييز أکه‌سن بير ياز گؤيره؛ من بونا حسرتم، آي آنا حسرت. (ن.ايلاهي) ب ـ قوْيونون ديز قاپاغيندان چيخان اوْيناق سوٍموک. اوشاق‌لارين آشيق‌آشيق اوْيونوندا ايشلتديکلري …
Read More “نئجه یازاق: آشيق/ عاشيق | ایواز طاها”
ناظیم حئکمت‌‌ین ایذنی ایله أوَت، من ده وطن خاینییم. سیز وطن‌پرورسینیز، سیز یوردسئورسینیز، من یورد خائنی، من ده وطن خاینییم. وطن تارلالارینیزسا، داغ أته‌یینده دینجلمه‌سارای‌لارینیزسا، پول‌صاندیقلارینیزسا، دسته‌چئک‌لرینیزسه، میلیاردلارجا یولسوزلوق‌دورسا، وطن؛ وطن جایناق‌لاریسا آغالارین، یوخسوللوق‌دورسا نئفت قویولاری چئوره‌سینده، فهله‌لرین قابار ألی گؤره‌و-لی‌لرین قابار آلنی‌دیرسا وطن، من ده وطن خاینییم! شوسه یول‌لار اوزونو آجلیقدان گبرمک، قیزدیرمادان …
Read More “من ده وطن خاینییم | ایواز طاها”
فیرتینادان داها دیدرگین یاشادیم هانسی‌سا بیتکی‌نین گؤیرمه‌دییی اؤلکه‌ده. آی سوزه‌رک گئدن چئویک‌لیک! آیاق‌لاریمین آخساقلیغی یولونوزون کله‌کؤتورلویوندن ایدی. _______________ در به درتر از باد زيستم در سرزمينى كه گياهى در آن نمى رويد. اى تيز خرامان! لنگى پاى من از ناهموارى راه شما بود.
بو نئجه وطن‌دیر کی، نه قادین گؤزلری‌نین گیزم‌لرینی درسلیک‌لره بوراخیر نه ده سئوگی‌نین رمزینی. بو نئجه وطن‌دیر کی، دؤیوشور بولودلا یاغیشلا. قادین کؤکسو باره‌ده دوسیا آچیر قیزیل‌گولو ایستینطاغا چکیر. ـــــــــــــــــــــــــ گیزم: راز /درسلیک: کتاب درسی /دوسیا: پرونده /کؤکس: سینه /ایستینطاق: بازجویی.
نئچه آی‌دیر اینتئرنئت اۆزره درس اوْجاغی کیمی بیر تئله‌رادیو شبکه‌سینه فیکیرله‌شیریک. قورومون باشلیجا مقصدی تۆرکجه میللی سؤیلمین گلیشمه‌سینه یاردیم گؤسترمک‌دیر. ألبته سؤز بؤیوک بیر پلاندان دئییل، خالقیمیزا اوزاقدان اؤیرهتمه [آموزش از راه دور] ایمکانینی ساغلایاجاق کیچیک گیریشیمدن گئدیر. اؤیرهتمه ماهییتی داشییاجاق بو قوروملا داها بیر یئنیلیک یاراتماغی آغیر وظیفه کیمی حیس ائدیریک: بیر یاندان …
Read More “اینتئرنئت اۆزره یئنی تئله‌رادیو شبکه‌سی”
گئجه یارالی بوغازلا ا‌وخویور گئجیکمیش آندا. دنیز سویوقجا اوتورموش، بیر بوداق مئشه‌نین قارانلیغیندا ایشیغا دوغرو باغیریر.
نئرودانین ”اوغول“ باشلیقلی گؤزل شعرینی ”سالام ساروان“ روسجادان چئویرمیش، من ده شعرین اینگیلیسجه متنی اساسیندا اوندا أل گزدیرمیشم. بونجا سیاسی های‌کوی ایچینده بو شعر روحو بیر آنلیق دورولدا بیلر. ایواز طاها هئچ بیلیرسن‌می، اوغلوم، بیلیرسن‌می هاردان گلمیسن بیزه؟ آج‌یالاواج آغ قاغاییلی اوزاق گؤل‌دن گلمیسن. اونونلا من قیشدا سو کناریندا قیپ‌قیرمیزی تونقال قالادیق: روحوموزو اؤپن دوداق‌لاریمیزا …
Read More “اوغول | پابلو نئرودا”
بیلمیرم بو چیرکین ”تأسف ائدیجی“ سؤزو هاردان دیل‌لره دوشوب؟ ایسماریج [مئساژ] وار ”تأسف ائدیجی“ ایله باشلانیر؛ بعضن گومان ائدیلیر، ”تأسف ائدیجی“ سؤزونو ایشلتمه‌دن آنلامی یئترینجه چاتدیرماق اولماز؛ بعضن ده سیاسی بیر اولایین تراژیک ماهیتینی گؤسترمکده ”تأسف ائدیجی“دن یان کئچیلمیر. سانال اورتامدا بئله بیر جومله ایله قارشیلاشدیم: ــ تاسف ائدیجی دیر که حبس اولان اشخاص لار …
Read More “نئجه یازاق: ”تأسف ائدیجی“ یازمایین! | ایواز طاها”
منیم‌له یورو، اولا بیلسین کولک داها بیزیم اوچون بئله‌جه أسمه‌سین. اولا بیلسین آرتیق اولدوزلار بیزیم اوچون بئله‌جه سایریشماسین. منیم‌له گل، پاییزدان اؤنجه، قان دنیزلری بیزی آییرمازدان اؤنجه، و سن سئوگینی اؤز اوره‌یینده اوچوروب داغیتمادان، من ایسه اؤز اوره‌ییمده…
بیر سؤزجوک سؤزجوک‌لر چیغینا* چئوریلیر هانسی‌سا قادینی گؤزله‌دییین واختدا. قونشولاردان اودون آلماغا هاوا هله‌لیک یئترینجه سویوق دئییل. ____________ * قار اوچغونو، بهمن، avalanche
اسفند آیی‌نین 6-سیندا شهید مدنی آذربایجان بیلیم یوردوندا آنا دیلی گونو موناسیبتی ایله مراسیم کئچیریلدی. بو مراسیمده ایواز طاها “سیمگه‌سل دونیا/جهان نمادین” باشلیغی آلتدا چیخیش ائتدی. طاهانین نظرینجه اسکی فلسفه‌ده گئرچکلیک و دوشونجه‌نین (ذهنین و دونیانین) ایلگی‌لری موباحیثه موضوعسودور، آمما ایییرمینجی عصردن دیل ده دؤره‌یه‌یه گیریر و بیر D اوچلویو یارانیر: “دیل، دوشونجه و دونیا”. …
Read More “ایواز طاهانین “سیمگه‌سل دونیا/جهان نمادین” باشلیقلی چیخیشی”
آزردیکت سایتیندا “confirmation” سؤزونون دوغما قارشیلیغینی آختاردیم. بیر چوخ دیل‌لردن دؤغمالاشمیش کلمه گلدی اما دوغما دیلدن یادلاشدیریلمیش هئچ بیر سؤز گلمه‌دی: اساس ثبوت فاکت دلیل تصدیق ائتمه راتیفیکاسیا ائدیلمه تصدیقلنمه تصدیقلمه تصدیق سؤزجویون آنلام‌لاری سیراسیندا هئچ اولماسا بونلار دا گله بیلردی: دوغرولاما دوغرولانما ساغلاملاشدیرما وورغولاما وورغولانما اونایلاما دیلده باشقا دیل‌لرله مدنی موبادیله‌یه قارشی دئییلم، یابانچی …
Read More ““confirmation” سؤزونون دوغما قارشیلیغی”
منیم لیلام همیشه پنجره آرخاسیندا یوخویا دالیر دان سؤکولرکن قولسوز گله‌جه‌ییمی یاخشی آنلاییر، آنجاق منده آرتیق پنجره‌نی آچماغا بیر گوج یوخ. __________ لیلای من همیشه پشت پنجره می‌خوابد و خوب می‌داند که من سپیده‌دمان بدونِ دست می‌آیم و یارای گشودن پنجره با من نیست.
1990-جی ایل یانوارین ایییرمیسینه کئچن گئجه آراز رادیوسوندان قارا خبرلر گلمه‌یه باشلادی. باکی ایشغالینا دیره‌نه‌رک شهید دوشموش اینسان‌لار باره‌ده خبرلر دمیر سرحدلری نئجه آشیردی؟ سووئت [شوروی] قوشون‌لاری باکیداکی اؤتوروجولری [فرستنده‌لری] سوسدورسالار دا، خبرلری شوشاداکی اؤتوروجولردن دینله‌ییردیم؛ آغیر نویزلار ایچینده. باشقا بیر قایناق، وئرلیش‌لرینی مونخئندن یایان آزادلیق رادیوسو ایدی. بو رادیو ساواش آلانینا سوروکلنمیش باکی اهالیسی‌نین …
Read More “ایییرمی یانوار، سووئت تابوتونا سون میخ | ایواز طاها”
تبریزده ایکی چیخیش و بیر وورکشاپی گئرچکلشدیرمک اوچون منه ایمکان یاراندی. وورکشاپ 21 دی تاریخینده خط سوم درنه یی نین دعوتی و سایین اولکر اوجقار، رسول اسمعلیلیان و مرتضی طوسینین زحمتی و ٱمه یی سایه سینده گئرچکلشدی. “دوشونجه آفتلری” باشلیغی آلتیندا کئچیریلمیش بو وورکشاپدا ایکی موضوع اینجه لندی: 1. “یارلیق و اؤزچولوک/ برچسب و ذاتگرایی” …
Read More “بیر وورکشاپ و ایکی چیخیش”
بؤیوک حکیم جاواد هیئت عؤمرونون سون آی‌لاریندا بیر کیتاب اوزه‌رینده ایشله‌ییردی. ائله محض او زامان‌لار اونون گونده‌لیک زیارتی منه قیسمت اولدو. باکیدا ایکی اوچ آی سورن بو گؤروش‌لرین آماجی حکیمین حاضیرلادیغی برتراند راسل‌ین “غرب فلسفه تاریخی”نین رئداکته‌سی ایدی. آذربایجان جومهورییتی بیلیم‌یورد‌لاری‌نین بیری بو ایشی منه تاپشیرمیشدی. بو گوروش‌لرده من حکیمدن دفعه‌لرله خاطیره‌لرینی قلمه آلماسینی ریجا …
Read More ““نؤقطه‌لی ویرگول” | ایواز طاها”
مجهول فعل‌لر آوروپا دیل‌لری‌نین ائتکیسی ایله دیلیمیزده چوخ واخت یئرسیز ایشله‌نیر. مجهول فورمالارین فارسجادا گئنیش ایشلنمه‌سی ده پروبلئمین کؤک‌لرینی داها درینلشدیریر. ــ پرئزیدئنت طرفیندن معین اولونموش هئیت. یوخاریداکی جومله ده بیلینمیر پرئزیدئنت هئیتی اؤزو معین ائدیب، یوخسا معین ائتدیریب؟ جومله‌نی بو بیچیمده آیدینلاشدیرماق فارسجادا مومکون دئییل. چونکی فارس دیلینده بعضی فعل‌لرین تأثیرلی [متعدّی] فورماسی …
Read More “مجهول فعل‌لر سورونو | ایواز طاها”
بیر موًددت اؤنجه دوست‌لارین بیری توپلومسال شبکه‌لرده یازمیشدی: «صمد بو گونون تاریخینده، دنیاسین دئیشیب! صمد آذربایجانین عزیز و صداقتلی اوغلی، آذربایجانین اوره ینده یئر آلیب. صمدین یولی خالقین یولی صمدین یولی دواملی اولسون: آنا دیلینده مدرسه – اولمالیدی هر کسه.» بو متنه بئله بیر دوًزه‌لیش وئرمک اولار: ــ بو گونون تاریخینده > بئله بیر …
Read More “نئجه یازاق: جومله‌لره دوزه‌لیش (1) | ایواز طاها”
گونئی آزربایجانین أدبی دیلینده بؤیوک جانلانما وار. بو گئدیشده دیلله یئترینجه تانیشلیغین یوخلوغوندان دولایی گئنیش یانلیش‌لیق‌لار بوراخیلیر. بونون اوچون گونئی یازارلاری رئسپوبلیکا‌نین رسمی دیلینی دقیق اوخوما‌لیدیرلار. گونئی دیل باخیمیندان قوزئیه مؤحتاج‌دیر. آنجاق بیزده موًثبت مقام دا وار–طنطنه‌لی دیلدن اوزاقلاشماق. بیز آذ تی‌و‌ی‌نین یاری روس، یاری فارس تورکجه‌سینی قوللانماقدانسا دوغما سؤزلره اوًستونلوک وئریریک. “داخیل اولماق” یئرینه …
Read More ““داخیل اولماق” یئرینه “گیرمک”دن اوتانیریق‌می؟ | ایواز طاها”
بوندان اؤنجه بیر کیتابیم سانال اورتامدا [مجازی فضادا] یاییلمیشدی. کیتابین آدی “کیملیک‌چی سیاست باره‌سینده پاتولوژیک تئزلر“دیر [تئزهایی آسیب‌شناختی در باره‌ی سیاست‌های هویتی]. کیتاب، آدیندان بللی اولدوغو کیمی، پاتولوژیک ماهیت داشیییر. بونون اوچون اوندا گئدن سهولر اوخوجو کوتله‌سینه ایسته‌نیلمز ائتکی بوراخا بیلر. مقاله‌نین منیم اوچون حیاتی اؤنم داشیدیغینا گؤره، سایین فیکیرداش‌لارین تنقیدی باخیشینی اؤیرنمک ایسته‌ییرم. …
Read More ““کیملیک‌چی سیاست…” حاققیندا رأی سورغوسو”
“سیاسال” سؤزو صیفت اولسا دا اونو ایسم کیمی ده ایشله‌دیرلر. بو، اینگیلیسجه the political ایصطیلاحی‌نین قارشیلیغی‌دیر. آذربایجان تورکجه‌سینده ایندییه قدهر ایشلنمه‌میش بو تئرمینین (بوندان اؤنجه اونو بیر نئچه کز قوللانمیشام) ایستانبول تورکجه‌سینده قارشیلیغی “سیاسال”دیر، فارسجادا ایسه “أمر سیاسی”. “سياسال” تئرمینی گوج قورولوش‌لارينا (پوليس) قارشی اولدوغوندان آنلام قازانیز. و “سیاست” سؤزوندن ده فرقله نیر. سیاست اؤلکه‌نی …
Read More “سیاسال [امر سیاسی]”
اینسان توپلومون اینکیشافینا و سیاسی چئوره‌نی دییشدیرمه‌یه قالخیرشیرکن اؤزنه‌له‌شیر. بئله بیر اؤزنه‌نین بعضی اؤزه‌للیک‌لری اولمالی‌دیر؛ مثلن بیلیک، أخلاقی یاناشما، عقلانیت و دیره‌نیش روحو. فعالیت آپاریلاجاق آلاندا بیلیک‌لی اولماقدا هئچ بیر شوبهه یوخ. یوخسا سون مقامدا یانلیز جهالت ظولمه غلبه چالاجاق. آمما سون اوچ اؤزه‌للییه گلدیکده، دیره‌نیش روحو و أخلاقی یاناشما طرزی ایله …
Read More “غلامرضا أمانی‌نین خاطیره‌سینه | ایواز طاها”
آذربایجان رئسپوبلیکاسیندا بللی بیر سوال آردیجیل تکرارلانیر. چوخ واخت مندن سورولان بیرینجی سوال بودور: «سیز گونئیده نئچه میلیون‌سونوز؟» بیر جاواب بودور: «جانیم من ایستاتیستیکا [آمار] اوزمانی دئییلم، فلسفه اوخویورام.» قارشی طرف دئییر: «هئچ اولماسا بیر تخمین ایره‌لی سوره بیلرسنیز کی!» دئیه‌نده «ایگیرمی میلیون»، قارشی طرف آجیقلانیر: «سیزده هئچ میللی روح یوخدور کی، اؤزونوزو آز گؤستریرسینیز.» …
Read More “بیز نئچه میلیونوق؟ | ایواز طاها”
گله‌نک باجاسيندان باخاندا بونلاري گؤروروک: باکي، يوٍنگوللوکدن گؤيه ميللَنميش چرپلنگه [بادبادکه] اوخشايير، تبريز ايسه آغيرليقدان پاليچيغا اوتورموش گمييه. قوزئيده آسقيراق گليرکن ساغلامليق دئمک، قاپي کانداريندا [آستاناسيندا] گؤروشمکدن چکينمک، گونون فالينا دريندن اينانماق آلداتماسين بيزي. بونلارين گله‌نه‌يه دخلي يوخدور، سووئت توتاليتاريزمي‌نين تالاديغي ديني آيين‌لرين يئرينده اوتورموش دئفورمه آيينلردير بونلار. سونوج آيديندير: قوزئيده گله‌نک بوشلوغو نه قدهر …
Read More “سئچمه‌لر: گله‌نک، تبریز و باکی”
۱. سکسنینجی گونش ایل‌لری‌نین اول‌لرینده مدنی فعال رحمتلیک نصیریان دونیایا گؤز یومدو. اونون ختم تؤره‌ن‌لرینی طنطنه‌لی کئچیردیک. دوست‌لارلا بیرلیکده خئیرال مسجدینده پلانلاشدیردیغیمیز مراسیم اوچون تورکجه یاخشی چیخیش ائدن، عینی حالدا مدنی فعالیت‌له ماراقلانان بیر عالیم آرادیق. بو آختاریشدا یولوموز اردبیل چئوره‌سینده گیلانده کندینه دوشدو. دوست‌لارلا بیرلیکده حجت الاسلام عظیمی قدیم‌ی مراسیمه دعوت ائتدیک. ائرته‌سی گونو …
Read More “کیمسه‌نی اینانجیمیزا فدا ائتمکده حاقلیییق‌می | ایواز طاها”
دولت با آنهمه رأیی که آشکارا نوعی رفراندوم درباره‌ی اقتدارطلبی بود، با اقدامات نسنجیده در حال برباد دادن امید طرفدارانش است. آخرین این اقدامات مربوط است به ممنوعیت استخدام افرادی با لهجه‌ی غلیظ در آموزش و پرورش. معنای این سخن تنها اعمال تبعیض در حق شهروندان غیرفارس نیست، بلکه دریغ کردن حق استخدام از هرکسی …
Read More “بی‌تدبیری دولت امید”
سؤزجوک‌لر قالابالیغیندایام، سؤزجوک‌لر کوتله‌سی‌نین داریخدیریجی أحاطه‌سینده. ایکیلی دانیشیق‌لار، جیب تلفون‌لاری‌نین زنگ‌لری، چئوره‌م‌ده‌کی دوداق‌لارین تله‌سیک ترپه‌نیشی، و یانیمدا اوتورموش کیشی‌نین قارماقاریشیق مونولو‌گ‌لاری. بوتون بونلارین آخاریندایکن غریبه حادیثه باش وئریر؛ هئچ بیر ریتوآلا [آیین] گره‌ک قالمادان سؤزجوک‌لرین آنلامی سامان کیمی سوورولوب گئدیر. سؤزلر بوش‌یئره خرجله‌نیر. بوردا چوخلاری بوش‌بوش دانیشیر. بونون آدی “دانیشان دیلسیزلیک”دیر. گونئی شعرینده بئله …
Read More “سؤزجوک‌لرین نیسگیللی اؤلومو | ایواز طاها”
دوغما مطبوعاتیمیز…. دوستوم ائیواز طاهانین بو فوتونو پایلاشماسی یارینا نوستالوگییامیزا دؤنموش یارپاق درگی سین سالدی. گؤزومو یوموب آنی لاریمی واراغلادیم بو درگی ایله. رضا بی کاظیمی خانیم قاضی زاده خانیم علیزاده خانیم فرشی و اردبیلین سویدق هاواسی بیر چوخ موغان اوشاقلاری آنیلاریمدا تبسم ائتدیلر… مطبوعات ما وقتی دوست عزیزم دکتر طاها این تصویر را منتشر …
Read More ““یاریاق” بیر ایکی جومله ده | حمید آصفی”
