بو جومله‌لرین هانسی دوزگون‌دور: «اونا دوشونورم.» یوخسا «اونو دوشونورم.»
“دوشونمک” سؤزو گونئیده بعضن یانلیش جومله قورولوشوندا ایشله‌نیر. بو فعلی ایسم، هم آذربایجان تورکجه‌سینده (ایضاحلی لوغت)، هم ده ایستانبول تورکجه‌سینده (تورکجه سؤزلوک) ایکینجی واریانتا اویغون اولاراق ایشلنمیشدیر: «اونو دوشونورم.»
ـــ فهله و ضیالی‌لاریمیز آنجاق جبهه‌نی دوشونورلر. (م. ایبراهیموو)
ـــ ایندی کامال نه ائده‌جه‌یینی دئییل، نئجه ائده‌جه‌یینی دوشونور. (م. رضا قولوزاده)
Ezberi düşünmekten, söylediklerimizin anlamını düşünmezdik. /Ç. Altan
Benim kayısılara müşteri çıkmam ihtimalını düşünmüşdü. /R.N. Güntekin
منجه آرتیق چیخاریما [استدلالا] گره‌ک یوخدور. چونکو دیلین بیر چوخ اینجه‌لیک‌لرینی هانسیسا قورال‌لارا دایاناراق دئییل، ائشیتمک‌له اؤیرنمک اولار. بونا باخمایاراق، “دوشونجه”نین ماهیتینه اؤتری بیر باخیش، دوزگون واریانتی داها دا گوجلندیره بیلر.
“دوشونجه” سؤزونون یانلیش قوللانیشی چوخ گومان کی، تفککور سؤزونون دیله نئجه سوخولماسیندان ائتکیلنمییشدی: «بو سؤزه فیکیرلشیرم.» لاکین دوشونجه‌ده التفاتی بیر حیثیت وار. هر دوشونجه بیر شئیین دوشونجه‌سی یا دا بیر شئیین دوشونولمه‌سی‌دیر. یعنی، اورتادا دوشونولن بیر نسنه اولمالی‌دیر. ایستر پارمئنیدئس‌ین، ایسترسه ده هوسئرل‌ین نظرینجه، دوشونمک همیشه هانسیسا نسنه‌نین باره‌سینده فیکیرلشمکدیر. بس بو گئدیشده اؤزنه-نسنه [عاقل و معقول] ایلگیسی نئجه بیر ماهیت داشیییر؟ دوشونجه گئدیشینده اؤزنه-نسنه آراسیندا ایکیلیک یوخدور. ابن سینایا گؤره، کیمسه نه‌سه درک ائدرکن بیر شئی آنلادیغینی گؤرور. بو آنلاییش سوره‌سینده او، اؤزونو ده آنلادیغینی حیس ائدیر. (اشارات ۱۹-جو نمط) “اونو دوشونمک” جومله‌سینده نسنه‌نی آلقی یئته‌‌نه‌یی‌نین باغیرینا باسماق کیمی بیر آنلام یاتیر، آمما “اونا دوشونمک”ده دوشونن‌له دوشونولن آراسیندا اوچوروم قالیر. “اونا دوشونورم” من بوردا، او دا اوردا. بو ایسه “دوشونجه” آنلامی ایله اویوشمور.
سون مقامدا بیز ساده بیر آرگومئنته سیغینمالیییق. “دوشونمک” یازیلی اؤرنک‌لرده “اونا دوشونمک” کیمی یوخ، “اونو دوشونمک” کیمی گئدیب.