نئجه یازاق: جان/ جن/ دک

 

آشاغیداکی جوٍمله‌لرین هانسی دوزگون‌دور:

تبریزه‌جک اوْنونلا یوْلداش اولدوم.

تبریزه‌دک اوْنونلا یوْلداش اولدوم.

تبریزه‌جن اوْنونلا یوْلداش اولدوم.

آشاغیداکی جوٍمله‌لرین هانسی دوٍزگون‌دور.

بابک قالاسینا‌جاق یوٍرودوم.

بابک قالاسینادک یوٍرودوم.

بابک قالاسیناجان یوٍرودوم.

یوخاریداکی قیرمیزی جوٍمله‌لرده‌کی “تبریزه‌جک” و “قالاسیناجاق” اؤرنک‌لری یانلیش‌دیر. بونون اوٍچون بئله حال‌لاردا آنجاق “جن/ جان” و “دک” اک‌لریندن یارارلانمالیییق. باخمایا‌راق کی، بو ایکی اک بیر باخیمدان بیربیرلریندن سئچیلیرلر.

“دک” أکی همیشه سؤزجویه یاخین یازیلیر، اؤزوندن قاباقکی سؤزون سسلی حرف‌لرله ــ ایستر قالین اولسون‌لار، ایستر اینجه‌ــ  اویوشمور: تبریزه‌دک اوْنونلا یوْلداش اولدوم. بابک قالاسینادک یوٍرودوم.

آمما “جن/ جان” اکی اؤزوندن قاباقکی سؤزه یاخین یازیلیر، و سس اویوشماسی قانونو باخیمدان سؤزون سون سسلی حرفی ایله اوُیوشور: [جودارین] قارداش‌لاری او واختاجان بیربیریندن قاضییه شیکایت ائله‌دیلر کی، آخیردا پول‌لاری تام اللریندن چیخدی، اوچو ده تام کاسیبلاشدیلار. (مین بیر گئجه، ج 6، س 7) [جودار] گون اورتا‌دان خئیلی کئچه‌نه‌جن ائله هئی بیر یئردن باشقا یئره کئچیب تور آتدی. (مین بیر گئجه، ج 6، س 10)

One Reply to “نئجه یازاق: جان/ جن/ دک”

  1. سلام. ( پوزغون یازیما گورا باغیشلایین)
    اونجه سیزدن اویره‌ندیییم بیلگی‌لر اوچون، سیزه سون‌سوز سایقیلاریمی بیلدیرمک ایسترم.
    … سورغولاریم:
    “نسبیت” و “مطلق” موضوع‌لارین “سوز” و “سوزجوک”لرله ایلیشگیسی اولا بیلرمی؟
    اورنک: نئجه‌دیر! بابک قالاسیناجان قاچاناجاق اولسون اوننان وایناسی یورونه‌جگ اولسون!
    ای تاری تک توتاناجاغیم سنسن!
    واللاه منیم بابک قالاسیندان سووای قاچاناجاق یئریم یوخدور!
    من بئله دوشونورم‌کی نسبیت باخیمیلا “ن” لا “ک” و “د” لا “گ” سس‌لری بیر اک اولاراق آرالاریندا ایلیشکی واردیر و مطلق دئمک اولمازکی بونلارین هانکیسی بیر اک اولاراق دوزگون یادا دوغرودو، بلکه “سوز”ون ایشدی موقعییتی ایجاب ائدیر هانکی اک اونا یاپیشدیریلسین.
    اگر فرض ائلییک “قالا” ثابت دئییل و متغیردیر، سیزجه “بابک قالاسیناجان …” دوغرو آنلامی اولا بیلرمی! بیزلرده “ورگان” سوزون آرخا ایشله‌دیریک‌کی دورومو متغیر اولا، گاه ورگانی آچیریق سو اوندا آخسین گاهدا ورگانی باغلاییریق سو اوندا آخماسین.
    بو قونویلا دانیشماغا ایلگیلی سوز چوخدور، منه چوخ اونملی سیزین نظرینیز “نسبیت” و “مطلق” موضولارنا “سوز و سوزجوک‌”لر باره‌سینده بیلمک‌دیر.
    سایقیلاریملا

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *