نئجه یازاق: قزئت، درگی، ژورنال | ایواز طاها

یازی‌لاریمیزدا بعضن “قزئت” و “درگی” ایصطیلاح‌لارینی یانلیش اولا‌راق بیربیری‌نین یئرینه ایشله‌دیریک.

درگی سؤزو اینگیلیسجه “ژورنال” عربجه “مجلّه” سؤزونون قارشیلیغی‌دیر. آنادولو تورکجه‌سینده ایشلک اولان بو سؤز ایضاحلی لوٍغتده گئتمه‌میشدیر. توٍرکجه سؤزلویه گؤره «سیاست، أدبیات، تئکنیک، ایقتیصاد و باشقا قونولاری اینجه‌له‌ین و بلیرلی آرا‌لیق‌لارلا چیخان سوٍره‌ک‌لی یایین و توپلو» درگی آدلانیر. قزئتین ده آنلامی بونا یاخین‌دیر. قزئت اصلینده “رسمی گونده‌لیک”ـه دئییلیرمیش آمما گئت‌گئده اونون آنلامی گنیشله‌نیب. ایضاحلی لوٍغتده دئییلیر: هر گون، بعضن واخت‌آشیری نشر ائدیلن و ایجتیمایی‌ـ سیاسی حیاتین جاری مسئله‌لریندن سؤز آچان، هابئله تنقیدی و کوٍتلوی علمی مقاله‌لر درج ائدن بؤیوک صحیفه‌لر شکلینده دؤوری مطبوعات اورگانی.

اینگیلیزجه gazetta سؤزو «سیاست، ایقتیصاد، مدنیت و آیری قونولاردا خبر و بیلگی وئرمک اوٍچون یوْروم‌لو و یوْروم‌سوز، هر گوٍن و یا بللی زامان آرا‌لیق‌لاری ایله چیخان یایین» اورگان‌لارینا دئییلیر. چئشیدلی اؤلکه‌لرده قزئت‌لرین هرگوٍن مونتظم چیخا بیلمه‌دییینه گؤره “گونده‌لیک” و “هفته‌لیک” کیمی صیفت‌لردن یارارلانماق مجبوریتینده‌ییک: گوٍنده‌لیک قزئت، هفته‌لیک قزئت، دیوار قزئتی [روزنامه‌ی دیواری].

بس قزئت‌له درگی‌نین فرقی نده‌دیر؟ درگی کیتابچا شکلینده نشر اوْلونور، آمما قزئت عوٍمومیتله درگی‌دن بؤیوک فورماتدا و تیکی‌لی‌سیز بوراخیلیر. زامان باخیمیندان دا قزئت درگیدن داها قیسا موٍددتده ایشیق اوٍزو گؤرور. اولدوقجا گوٍنده‌لیک قزئت وار، آمما گوٍنده‌لیک درگی نادیر حال‌لاردا چیخا بیلر. ئمک اولار “یارپاق” بیر قزئت‌دیر، “وارلیق” ایسه بیر درگی.

جلیل محمدقولوزاده ده “ژورنال” و “قزئت” سؤزلرینی آیری‌آیری آنلام‌لاردا ایشله‌دیر: بو آخیر واخت‌لاردا موسلمان قزئت‌لری و موسلمان ژورنال‌لاری عؤورت‌لریمیزه دایر بیر پارا مقاله‌لر یازیب‌لار.

ژورنال سؤزونه گلدیکده، رسمی دیلده اونون باشقا بیر آنلامی دا وار: اولای‌لاری و سایره‌نی موٍنتظم صورتده قئید ائتمک اوٍچون دفتر. معلم ژورنالینی [نؤمره دفترینی] گؤتوروب گئتدی، بیز ده کیتاب‌لاریمیزی صینیفده بوراخیب کوچه‌یه چیخدیق. (ت.ش. سیمورغ)

باشقا بیر یانلیشلیق قزئت سؤزجویونون یازیلیشی ایله باغلی‌دیر. اونو چئشیدلی واریانت‌لاردا یازان‌لار واردیر. آنجاق قزئت آذربایجان تورکجه‌سینده‌ “qəzet”، آنادولو تورکجه‌سینده gazete یازیلیر.

Kahvelerde ikinci bir oyalanma yolu,  gazetelerdi. (N. Cumali)

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *