یوروم: عاغیل عاغلیدان اؤتکون‌دور (5)

● سایین حسین مسلمی یازیر:

سيزين گؤروشوز منه بير ايرانلى تورك اولاراق مباهات مايه سي دير. يالنيز بير شئى بو نئجه يازاقدا منيم اورگيمه ياپيشمير او دا نه كى سيزدن دولاييدير يوخ بير كلى مسئله دير [مسئله “نئجه یازاق: ایری (بزرگ) /أیری (کج)” باشلیقلی مطلبله باغلیدیر]:
من ايصفاهان اوستانيندان رحمتلي دكتر هياتين قوردوغو اورتوقرافى سمينارلاريينين ايكيسينه قاتيلديم. اوردا دا عزيز آذربايجانلى يازارلاريميز بو قناعته گلميشديلر كى يوموشاق گ يئرينه ي دن قوللانسينلار! و ايندى گؤرورك كى بو مسئله، يازماقى آسانلاشديرماييب چتينلشديرير! دئديگينيزه گؤره ايلن و أيلن كلمه لرينده بونو گؤروروك!
ان ياخشى سى بو دگيل كى قديم رسم الخط و لهجه سينه بو بير مورد ده وفالى قالاق! فريدن توركجه سينده أيرى، اگرى و ايري، ايررى تلفظ اولور منتها يوموشاق گ كيمين. نه دن بو گ يي ي يازماقدا اصرارلى ديرلر بيزيم حؤرمتلى آذربايجانلى دوستلاريميز حالبوكى اگر گ يازساق هئچ بير پروبلم يارانيلماز و كلمه نين اصالتين ده حفظ ائلر! توركيه و ايرانين آيرى بؤلگه لرينده اولان توركلر ايله ده علاقه ساخلار.
توركجه يي اؤز منطقه ميزه خلاصه ائتميك! بو ديل بير اوقيانوسدور!
منجه باشقا يئرلرين نظرلرى ده آلينمالى و اؤنم وئرمه لى! ساغ اولون!

 

____________________________

● ایواز طاها سایین مسلمینین جاوابیندا یازیر:

کیچیک ایستئثنالارلا هم قوزئیده، هم ده گونئیده اگری دئین چوخ آز دیر. داها اؤنملیسی، بو دیلین گراماتیکاسی وار، و رسمی دیلده بیر آکادئمیا اونونلا مشغول اولور، و “دگیل” سؤزونو “دئییل” کیمی تصدیق ائتمیشدیر. رسمی آذربایجان تورکجه‌سینده یوموشاق “گ” آرتیق “ی” کیمی یازیلیر. منجه بو گئنیشلیکده قوللانیم گئدیشینی قولاق آردینا ووراراق دیلین یازیلیشینی فریدن‌ده کی بیر لهجه‌یه خلاصه ائتمک دوزگون اولمازدی. ألبته من تکلیف ائتدیییم “أ” مسئله‌سی تکجه “أیری /ایری” پروبئلمینی چؤزمور، بیر چوخ یئرلرده یازییا آیدینلیق گتیریر.
دیققتینیزه گؤره چوخ ساغ اولون.

____________________________

سایین یاور مشیرفر یازیر:

● یازدیغلارینیزدان هممشه فایدالانیرام. اولورسا نئجه “رسمی” دیلده یازیپ پوزماقدان سؤز اچسانیز، چوخ گوزل اولار. من انگلیلتره نین برونل بیلیم یوردوندا دؤهتورلوق الماقا چالیشیرام و تئز و ارتیکل لری آنا دیلیمده اونجه یازیب، سونرادان انگلیس دیلینه یازماسینی دوشونورکن، بو حاقدا چوخلی یاردیما احتیاجیم اولدوغی دوشونورم. سیزدن خواهیش ائدیرم بو حاقدا منه بیراز بیلگی وئرینیز. آزربایجان تورکجه سینن نئجه بیر پی اچ دی تزی یازیم؟

____________________________

● سایین حمید قرائی یازیر:

«نه جالاق دیل، نه ده دیل تملچی‌لییی» مقاله‌نیزین «چاتیشمازلیغین گؤستریجی‌لری» بؤلومونون سونونجو پاراگرافیندا «باشدا دیل موهندیسلییی اولماقلا همین آشامانی آرخادا قویماغا الیمیزده ایمکان وار» یازمیش‌سیز.
منجه بو مقاله‌ده یئر یئر تنقید ائتدییینیز و دیل موهندیس‌لییی کیمی سیاست‌لر بیر توپلومو هارایا قده‌ر گؤتوره‌جه‌یی و دوغرو تعبیرله باتدیراجاغیندان دولایی قوللاندیغینیز «دیل موهندیس‌لییی» قاورامینی دوغرو بولمورام. چونکو اصلینده بؤیله موهندیس‌لیک‌لر اینسانا توپلومو کونترول ائتمک، باسقی آلتینا قویماق آماجی‌یلا قوللانان و بو یؤنتمی دیله گتیرمک‌دن بیله چکینمه‌یه‌ن اسکی سووئت‌لر بیرلییی و کیمی اوچونجو دونیا_ گئرچک‌دن اوچونجو دونیا آدلاندیرابیلمه‌میز صورتی‌یله_ رژیم‌لرینی آندیریر. بو قونو ایله ایلگیلی ماریو بارگاس یوسا The importance of Karl Popper آدلی مقاله‌سینده ده‌یینمیش‌دیر. بو مقاله ایران‌دا دا «فلسفه و جامعه و سیاست» باشلیق‌لی کیتاب‌دا عزت‌الله فولادوندجه فارسجایا چئوریلمیش‌دیر. اوزون سؤزون قیساسی دیل‌‌ده بیان مسأله‌سینه دویارلی اولدوغونوز و توپلوم‌لار ده‌ییشینجه آنلام‌لارین بیله ده‌ییشمه‌سی‌نین بیلینجینده اولدغونوز ایچین یالنیز بو مسأله‌نی خاطیرلاماق ایسته‌دیم.
Mario vargas Llosa- The importance of Karl Popper (1991
فولادوند، عزت‌الله، فلسفه و جامعه و سیاست، تهران، نشر ماهی، 1386

____________________________

● ایواز طاها سایین حمید قرائییه جاواب اولاراق یازیر:

پوپئر ایکی نؤوع ایجتیماعی موهندیسلیکدن آد چکیر: تومل‌چی [کلیت‌گرا] و تیکل‌چی [جزئی‌گرا]. بیرینجی نؤوع ایستر ایسته‌مز توتالیتاریزمه گتیریب چیخاریر. آمما ایکینجی نؤوع قاچیلمازدیر، و تحصیل قده‌ر اؤنملی‌دیر. بوندان چکینمک تحصیل آلماقدان چکینمک کیمی آلینیر. دیققتینیزه گؤره چوخ ساغ اولون.

____________________________

● سایین آردیجیل یازیر:

سلام. ( پوزغون یازیما گورا باغیشلایین)
اونجه سیزدن اویره‌ندیییم بیلگی‌لر اوچون، سیزه سون‌سوز سایقیلاریمی بیلدیرمک ایسترم.
… سورغولاریم:
“نسبیت” و “مطلق” موضوع‌لارین “سوز” و “سوزجوک”لرله ایلیشگیسی اولا بیلرمی؟
اورنک: نئجه‌دیر! بابک قالاسیناجان قاچاناجاق اولسون اوننان وایناسی یورونه‌جگ اولسون!
ای تاری تک توتاناجاغیم سنسن!
واللاه منیم بابک قالاسیندان سووای قاچاناجاق یئریم یوخدور!
من بئله دوشونورم‌کی نسبیت باخیمیلا “ن” لا “ک” و “د” لا “گ” سس‌لری بیر اک اولاراق آرالاریندا ایلیشکی واردیر و مطلق دئمک اولمازکی بونلارین هانکیسی بیر اک اولاراق دوزگون یادا دوغرودو، بلکه “سوز”ون ایشدی موقعییتی ایجاب ائدیر هانکی اک اونا یاپیشدیریلسین.
اگر فرض ائلییک “قالا” ثابت دئییل و متغیردیر، سیزجه “بابک قالاسیناجان …” دوغرو آنلامی اولا بیلرمی! بیزلرده “ورگان” سوزون آرخا ایشله‌دیریک‌کی دورومو متغیر اولا، گاه ورگانی آچیریق سو اوندا آخسین گاهدا ورگانی باغلاییریق سو اوندا آخماسین.
بو قونویلا دانیشماغا ایلگیلی سوز چوخدور، منه چوخ اونملی سیزین نظرینیز “نسبیت” و “مطلق” موضولارنا “سوز و سوزجوک‌”لر باره‌سینده بیلمک‌دیر.
سایقیلاریملا

[بو سایین دوستون ایشارةسی “نئجه یازاق: جان/ جن/ دک” باشلیقلی مطلبةدیر.]

____________________________

● Sayın Məmməd Gərgərli yazır 

İranda köçürmə işi bir akademik sahə sayılmır. yanı kimsə öncədən bu hədəfləplanlanmış mutaliə və çalışmalar etmir. indi hər kəs türkçə iki dikləmə qulaq asır belə düşünür “Attila İlhan” ın filan şeirini çevirə bilər azərbaycan türkcəsinə! məncəbizdə fəlsəfi mutaliənin nə dərəcədə olduğu açıq aydındır və çıxan çevirmələr və köçürmələrdə onu göstərir. anlam(məfhum) u başqa dildə bəyan edib muxatəbə ana dildə olduğu kimi çatdırmaq çətin işdir, xususilə ədəbiyat və fəlsəfə sahəsində. ədəbiyat dediyimizdə biz idealisti birdünyadan danışırıq, düşüncəni çevirmək və başqa dildə ana dildəki kimi yaymaq ən çətin işlərdəndir və bunu hər kəs edə bilməz. o üzdən bu işə fəlsəfə və dil sahəsində akademik və planlanmış mutaliələr lazimdir. ana diləri bilmək lazim dir. biz zəhmətə düşmədən çevirmə sahəsində uğur qazana bilmərik və durumumuz elə bu olar. iranda bu gün yeni mütərccimlər vardılar fəlsəfə və ədəbiyat sahəsindəə, bəzən keçmişdəki tərcumələrdə nə qədər mütərcimin yalnışlıqlarını məlum edirlər və bu adamı şaşırdır. örnək olaraq “heqel” kimi düşünərin fenomenolohi ruh əsərini tərcumə edənlər elə əsasi yalnışlıqlar ediblərki heqelin fəlsəfəsini başqa cürə bizə tanıtdırıbdır! bu kiçik bir qonu deyil, insanlar o tərcumə vasitəsilə yetirilən düşüncə əsasında akademik yazqılar və təhqiqatlar edib fərqli olayları onla salıb çıxıb və teorik və əməli nəticələr əldəu! edirlər. söz düşüncə və onu toplumlarda yaymaqdan gedir! biz hala oxuyub yazmalıyıq və istanbulcadada fəlsəfi mevirmələri oxuyub düşünməliyik sonra tərcumə işinə əl qatmalıyıq.

[سایین گرگرلینین ایشارةسی “نئجه یازاق: سؤزلری دَییشدیرک‌می؟” باشلیقلی یازییادیر.]

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *