توٍرکجه‌ميزده يازيلان متن‌لرده، اؤزه‌لليک‌له قزئت‌لر، درگي‌لر و سانال اورتامدا، چئشيدلي يانليشليق‌لارلا قارشيلاشيريق. بوردا اوْنلارين بعضي‌سينه ایشاره ائده‌رک دوٍزگون ساندیغیم واريانتي اؤنري [پيشنهاد] کيمي ايره‌لي سوٍرورم. جومله‌لرده گئتمیش یانلیشلیق‌لارا دوزه‌ليش وئره‌رکن، بعضن اونلارین نده‌نينه ده توخونورام. بو اؤرنک‌لري أليمده اوْلان يازيلي قايناق‌لاردان، و یا مئدیادان تصادوٍفي اوْلاراق سئچميشم.
ـــ ستارخان بير کيشي دئييلدي کي، ساتقين و اسکيک انسان‌لارا باش اگسين. (خزر، اؤيرنجي درگيسي، 27/09/85)
يوخاريداکي جومله‌نين قورولوشو سهو اوْلماسا دا باشقا ديل‌لرين گراماتيکاسينا اويغون‌دور. أسکيک سؤزوٍنون دوٍزگون واريانتي «أکسيک» اوْلسا دا، «يوموشالما قانونون»ـا گؤره، اوْنو اوْلدوغو کيمي ده يازا بيله‌ريک. جومله‌نين داها دوٍزگون قورولوشو:
ـ ستارخان ساتقين و أسکيک اینسان‌لارا باش أيه‌ن کيشي دئييلدي.
ـــ «دئمک» فعليندن گلمه «دئيه» و «دئيه‌رکن» سؤزلري بعضَن يانليش يازيلير: يوْخ دييه‌رکن… (ساوالان، اؤيرنجي درگيسي، سايي بير، فروردين 1379)
دوزگون واریانت: يوْخ دئيه‌رکن…
ـــ مئشکين‌شهرين گاز ایداره‌سي بونا ایشاره ائتمکنن کي، گازين فیشاري آزاليب… (ساوالان کانالي، 14/10/85)
دوغروسو یئرلی رادیو تئلئویزیون‌لاردا ایشله‌ین چئویرمن‌لر و آپاریجی‌لارین چوخونون دانیشیق طرزی آللاه وئرگیسی‌دیر! منجه بونلاری جام‌جمده قاپیقیچی کیمی ده ایشلتمزلر. هله‌ليک يوخاري جومله‌ده‌کي بير چوْخ آلينما سؤزلرله ايشيميز يوخدور. جومله‌نين قورولوشو گراماتيکاميزلا اويوشمور. اوْنون دوٍزگون فوْرماسي بئله‌دير:
ـ مئشکين‌شهرين گاز ایداره‌سي، گازين فیشاري‌نين آزالماسينا ایشاره ائتمکنن[له]…
ـــ قايناق‌لار گؤسترير کي حؤکومتين عاميللرينين ظاليم اولديقينا ساري ستارخان مجبور اولدي ملتينين آراسينا قاييتسين. (خزر، اؤيرنجي درگيسي، ايکينجي ايل، سايي2، 27 آذر 1385)
يوخاريداکي جومله‌ده «اوْلديقينا» و «اوْلدي» سؤزجوٍک‌لرينده سس اويوشماسي قانونو پوْزولور؛ «ساري» سؤزجوٍيو يئرسيز ايشله‌نيلير؛ «کي»دن سوْنرا ويرگوٍل ایشاره‌سي اونودولور؛ جومله‌نين قورولوشو ایسه باشقا ديل‌لردن آلينمادير. دوٍزگون قورولوش بئله اوْلا بيلر:
ـ قايناق‌لار گؤسترير کي، [يا دا: قايناق‌لارا گؤره،] حؤکوٍمت عاميللرينين ظاليم اوْلدوغو اوٍچون، ستارخان، میللتي‌نين آراسينا قاييتمالی اوْلدو.
(ایختیصارلا، “نئجه یازاق” باشلیقلی کیتابین بیرینجی جیلدیندن)
___________________________
اؤزت: یوخاریداکی متنده آشاغیداکی قورال‌لارا رعایت ائتمیشم:
ــ بو متنده باجاردیقجا عرب الیفباسیندان فونوتیک بیچیمده یارارلانیرام. منجه بوندان باشقا چاره یوخدور. أسکی متن‌لرین یازی اوسلوبو جیددی علمی یازی‌لارین عؤهده‌سیندن گله بیلمیر. اؤزه‌للیک‌له، آهنگ قانونو پوزولور و کؤکه أک آرتیریلارکن اونون اوخونوشو چتینلشیر.
ــ جمع علامتی هر یئرده اؤزوندن قاباقکی سؤزجویه بیتیشمه‌مه‌لی، اوندان آیری دا یازیلمامالی‌دیر. بو علامت یاریم فاصیله ایله یازیلمالی‌دیر (بونو “یاخین یازماق” ایصطیلاحی ایله ایفاده ائده بیله‌ریک.) یانلیش: قایناقلار؛ دوزگون: قایناقلار.
ــ “نین” أکی اؤزوندن اؤنجه‌کی سؤجویه یاخین یازیلیر: عامیل‌لری‌نین، سؤزلری‌نین.
ــ ییمک، دیمک یانلیش‌دیر، دئمک /دئیه، یئمک /یئیه دوزگون‌دور.