“یارپاق” قزئتی‌نین مضمونو و آماجی باره‌ده (سلیم بابوللا اوغلونون ایواز طاها ایله آپاردیغی موصاحیبه‌سیندن)
س. بابوللا اوغلو ــ “یارپاق” قزئتی حاقدا بیلگی وئره‌رمیسینیز؟
ا. طاها ــ “یارپاق” هفته‌لییی 2004ـ‌جو ایلین اورتالاریندان آردیجیل اولا‌راق چیخیر.[1] البته، مادی چتین‌لیک‌لر اوزوندن ایکی آی دایاندیغینی استثنا ائتمک‌له. بو، تام آذربایجان دیلینده، 12 صحیفه‌ده، گؤزل ترتیبات‌لا بوراخیلان باغیمسیز قزئت‌دیر. قزئت آذربایجان‌لی‌لار، قاشقای‌لار و خلج تورک‌لری یاشایان بؤلگه‌لرده یاییلیر. “یارپاق”ین مرکزی اوفیسی تهراندا یئرلشیر، آمما اونون ماتئریال‌لاری‌نین بؤیوک بؤلومو تبریز، اردبیل، اورمو و باکیدا حاضرلانیر، اینتئرنئت واسطه‌سیله سون مقامدا بیرـ‌بیرینه جالانیر. قزئتده عمومیت‌له، آذربایجان مدنیتی، دیلی و آذربایجان تورکجه‌سی‌نین تدریسی و تبلیغی ایله مشغول اولان درنک‌لر 4 صحیفه‌ده ایشیقلاندیریلیر. بیر صحیفه شعره، بیر صحیفه ایسه بدیعی نثره آیریلیر. بیر صحیفه‌لیک ساتیرا، یومور و کاریکاتورا گئدیر، بیر صحیفه‌ده ایسه تورک دونیاسینا عاید معین بیر مؤوضوع آیری‌ـ‌آیری بوجاقدان آراشدیریلیر. تام 4 صحیفه‌ده ایسه هومانیتار علم‌لر، فلسفه و دونیا ادبیاتینا یئر وئریلیر.
بوردا “جاهان” درگیسینده‌کی بیر نقصانا ایشاره ائتمه‌ییمیز یئرینه دوشردی. “جاهان”ین گؤره بیلمه‌دییی ایش‌لردن بیری پست‌مدرنیزمین ادبیاتدا تطبیقی ایدی. سؤز یوخ‌دور کی، پست‌مدرنیزم، فلسفه‌دن اؤنجه مئعمارلیقدا یاراندی. بو تئرمینین سونرا‌لار (داها چوخ فرانسیز فیلوسوف‌لاری طرفیندن) نظری کؤک‌لری ادبیاتدا دا آختاریلماغا باشلادی. بیز بو مفکوره‌نین ادبیاتدا یاییلماسینا زمین یاراتماق اوچون دونیا اوزره بو دوشونجه طرزینده یازیلمیش اثرلره یئر وئریریک. آنجاق بو، پلان‌لی و گئنیش اؤلچوده گؤرولموش بیر ایش دئییلدیر. ایندی اوخوجولاریمیزین آذربایجان دیلینده اوخوما‌لاری‌نین ایلکین مرحله‌ده اولدوغونو نظره آلا‌راق “یارپاق”دا بو چاتیشمامازلیغی آرا‌دان قالدیرماق ایستییریک.
بوندان علاوه، بیز غئیری‌ـ‌‌سیاسی بیر قزئت اولساق دا، سیاستین مدنیت اوزه‌رینده بوراخدیغی تأثیری قولاق آردینا وورماغی به‌یه‌نمیریک. سیاست دونیاسی‌نین اؤزونه‌مخصوص قایدا‌لاری وار. بو دوغرودور. آمما سیاست باشقا اقتصادی و اجتماعی عامل‌لر کیمی، مدنیتین گلیشسمه‌سینده باشلیجا عامیل‌لردن بیری‌دیر. اساسن گوج قورولوش‌لاری‌نین عئنی‌لشدیریجی قرارلارینا یالنیز قورتولوش یؤنوملو سیاست‌له مئیدان اوخوماق اولار. ائله بونا گؤره‌دیر کی، مدنی‌ـایجتیماعی بیر قزئت بللی ایجتیماعی بوجاقدان آدی‌چکیلن قایدا‌لارا توخونما‌لی‌دیر. چونکی ایسته‌نیلن سیاسی اولای آنجاق بیزیم گومان ائتدیییمیز ایستیقامتده دئییل، چوخ‌اؤلچولو بیر بیچیمده گلیشیر. اولای‌لارین بئله گلیشمه‌سی اورا گتیریب چیخاریر کی، نه‌اینکی بیلگین‌لر، یازیچی‌لار، شاعرلر و یارادیجی‌لار، حتتا سیاستچی‌لر ده تاریخ آراباسی‌نین تکرلری آلتیندا قابیرغا‌لاری‌نین سیندیغینی گؤرورلر. بئله بیر آندا من‌لییی دانیلیب اونودولموش خالق‌لار اؤز پای‌لارینی اورتا شرقین کئچمیشینه جالانمیش سولغون خاطیره‌لرده دئییل، وارلیق‌لارینی قورویا بیله‌جک سیاسی، ایجتیماعی و مدنی قورولوش‌لاردا آختاریرلار. اونلار حاق‌لی اولا‌راق گومان ائدیرلر کی، سؤز، ویجدان و عقیده آزادلیغی آنجاق دئموکراتیک سیاسی قورولوش‌لاردا گئرچکلشه بیلر. هانسی اؤلکه‌نین و یا هانسیسا بیر حکومتین دئموکراتیک اولدوغو ادعاسینا باخمایاراق، دئموکراتیانین معیاری اینسان‌لارین سؤز، ویجدان و عقیده آزادلیغینا نه قده‌ر سایقی بسله‌ییب اونلاری قورودوغوندان آسیلی‌دیر. بو کسکین مسئله‌نین نظری و فلسفی کؤک‌لرینی آراشدیرماغی بؤیوک بورجوموز سانیریق. باخمایاراق کی، من شخصن، بوردا شرحینه گره‌ک اولمایان “رادیکال دئموکراتیا ” یانلیسییام.
رئداکتا و اختیصارلا “ادبیات” قزئتی، باکی، 21 اوکتیابر 2005
[1] معین چتین‌لیک‌لر و سیاسی باسقی‌لار اوزوندن “یارپاق” ایندی چیخمیر.
