هر بير تاريخي شخصیتين بارهسينده اولدوغو كيمي، بابكله باغلی اولایلارین تاريخي بلگهلرینده بؤیوک چاتیشمامازلیق گؤرونور. تام ظولم و زوراكيليق اوزهرينده قورولموش بؤيوك بير خلافته ديرهنديييندن، بابك حركتیني تحريف دوماني بوروموشدو. بو، اولدوقجا طبيعيدير. چونكي، يالنيز قیلينجا آرخالانان عباسيلر كيمي بير حؤكومتين تورپاقلاريندا، تاريخ آنجاق گوج و قيلينجين ايشيغيندا يازيلا بيلردي.
اسلام تاريخينين بير چوخ يازيلي قايناقلاريندا، بابك شخصيتي، خلافت ايدئولوگيياسينا آيغیري [ضد] بیچیمده قلمه آلينير. بونونلا بئله، اونون مزدكيلره باغليليغي، اورتاق ماليكييته اینامی، و يا بوتون ديني تمللری داغیتماغا جان آتدیغی ادعالاری، دؤورونون گئرچكليكلرييله او قدهر ده اويغون گلمير. باخاندا كي، حلاج كيمي بؤيوك بير عاريف، كفر دامغاسييلا دارا چكيلدي، اوندا بابكين حاققيندا نه قدهر يالانلار قونداريلديغيني آنلاماق چتين اولمازدي. بابك 20 ايل خليفه قوشونلارييلا دؤيوشدو و همداندان دربنده قدهر گئنيش بير بؤلگهنی اله كئچيردي. ايندي خلافتين وارليغيني هدهلهين و تمللريني لاخلادان بئله بير حركتله باغلی، عباسي تاريخچيلري مثبت نه سؤيلهيه بيلرديلر كي؟
عباسيلر چاغيندا، «كفر و ايمان» سؤزلرينین ايلكين آنلامي ايتميشدي. آرتيق، خلافته قارشي چيخانلارا «كافير» و اونا باش اَيهنلره «مؤمن» دئييليردي. بئله اولدوقدا، سؤزسوز كي، بابك و حلاج كيمي شخصييتلره كافيرلر سيراسيندا يئر وئريليردي. بو باخيشا داياناراق، هر بير موخاليف آخینا قارا ياخماق وظیفهسی، تاريخچيلرين اوزهرينه دوشوردو.
بابكين بارهسيندهكي آنلاشيلمازليغين باشقا ندهنی ده وار. اوستاوسته اونون حاققيندا بوتون تاريخ قايناقلاريندا 150 ايل بويو آغير بير سوسقونلوق بورویور. بابك 223 – جو آي ايلينده [هجری قمریده] اؤلدورولور، آنجاق اونونلا باغلي بيلگيلري ايلك كز «واقد بن عمر» توپلايير. بو بيلگيلري، «يعقوب بن النديم» باغداددا 377 ـ جي آی ايلی ترتيب ائتدييي تانينميش «الفهرست» اثرينه كؤچورور. سونراكي تاريخچيلر، بو قايناغا داياناراق، خرميلر دیرهنیشینی ايشيقلانديرماغا باشلاييرلار. بو يوزاَللي ايلده، خلافتين قورخوسوندان بابكين آدي هئچ بير يازيلي قايناقدا چكيلمير. بو ايسه خلافتين اويدوردوغو يالانلارين گئرچك گؤرونمهسينه يارديم ائدير. بونونلا بئله، 150 ايلدن سونرا يازيلماغا باشلاشميش اثرلر ده، مين بير گئجه ناغيللارينا بنزهيير. «خواجه نظام الملك»ـون «سياستنامه»سينده و «ياقوت حموي»نين «معجم الادبا» اثرينده، بابكين قيزلاري بارهده يازديقلاري آلچالديجي ناغيللاري، بو اوزون سوره سوسقونلوغون بير سونوجو كيمي باشا دوشمك اولار.
150 ايل سورهسینده بابكين خئيرينه اولان بوتون بيلگيلر، تاريخدن سيلینير. آمما سونراكي تاريخچيلرين سطير آلتي يازيلاريندان، بابكين عدالت وورغونو اولدوغونو باشا دوشمك اولار. گؤرونور بابكين بير جوره اورتاق ماليكييته اينانديغي ادعالاري دا بو وورغونلوقدان ايرهلي گلميشدير.
یارپاق، 1384