سیاست، دیل و دئموس | ایواز طاها

أسکی یونان دوشونجه‌سینده کوتله‌نین چئشیدلی آدلاری واردیر: “اوخلوس” بیچیمسیز قارماقاریشیق کوتله‌یه دئییلیر. “دئموس” ایسه بعضی فرقلی‌لیک‌لرینه باخمایا‌راق دئموکراتیکجه ایداره اولونان بو گونکو وطنداش توپلومو ایفاده ائدیر.

ژاک رانسیئره گؤره، دانیشان حئیوانین باشلیجا اؤزللییی دیلی آنلاماقدا دئییل، بونو اوشاق‌لاردا باجاریر، دیلین اوره‌تیمینده‌دیر. دیلین نیظاملانماسی واسیطه‌سی ایله دئموس و وطنداش یارانیر، بو سیاست آنی‌دیر. بوندان اؤنجه بیچیمسیز کوتله واریدی.

رانسیئر وطنداشی، دیلی آنلاماقلا دیلی یاراتماق آراسیندا یئرلشدیریر. آدام وار دیلی آنلاییر و همین آنلاق یولویلا ایشی، توپلومسال ایلیشکی‌لری و یاشام فورماسینی قاوراییر. بو قبیل آدام‌لار اوخلوس تبعه‌لری‌دیرلر. آدام دا وار دیلی یارا‌دیر. یاراتماقدان مقصد ایسه اؤز قونوموندان [جایگاهیندان] علاوه، باشقا اینسان‌لارین دا ایستاتوسونو شهرین جاری ایئرارخیک [سلسله مراتبی] اینتیظامیندا معین‌لشدیریر. بو کیمی آدام‌لار دئموس تبعه‌لری‌دیرلر. بو مرحله‌نین اؤزنه‌سی [سوژه‌سی] وطنداش‌دیر، دانیشیق گوجونه اؤلومجول آنتاگونیزم‌لردن اوزاقلاشماغی باجاران وارلیق. فیزیکی ساواش‌لار یئرینه دوشونجه‌لری ساواشدیرماق. دانیشمایان حئیوان بونو باجارمیر. ژئلینئک‌ـه گؤره، سؤزجوک‌لر بیزیم اوچون اؤنملی‌دیر، چونکی داها دانیشمایان کیمسه آرتیق گئجیکمه‌دن قتل تؤره‌ده بیلر.

اینسان سیاسی حئیوان‌دیر. کائنات‌دا دَییشیکلیک وارسا سیاست‌ده وار. یونان‌لی‌لارین سیاسی دوشونجه‌سی‌، دَییشیک‌لییین سرّینه وارماقلا باشلاندی. هئراکلیت  “دییشیم” قاورامینی وارلیغا حاکیم یاسا کیمی تانیتدیردی: «دَییشمه‌ین نسنه یوخدور». بو یاسانین اینسان یاشامینا یانسیماسی اؤز ایضاحینی سیاستده تاپدی. سیاست ایسه یالنیز لوگوس [دیل، منطیق و دوشونجه] بئشییینده  معنا قازاندی.

بوردان آنلاماق اولار کی، ایفاده اؤزگورلویو اولمادان وطنداش [شهروند] کیمی فورمالاشماق مومکون دئییل. توتالیتار قورولوش‌لاردا ایفاده آزادلیغی‌نین کوتله‌دن أسیرگنمه‌سی، اینسان‌لاری دیلی قاداقلی حئیوانا چئویرمه ماراغیندان گلیر. بئله بیر اینسان پولیس تبعه‌سینه چئوریلیر. أیلنجه [سرگرمی] جمعیت‌لرینده‌کی سیاستسیزلشدیرمه گئدیشی‌نین آماجی دا عئینی‌دیر. نیچه‌یه گؤره، دؤولت‌ده یئر اؤزونون  أن اؤنملی حئیوانی اولماق مئیلی وار.

سیاست، دانیشان و دوشونن وارلیغین بئله بیر گئدیشه قارشی اؤزنه‌لشمه [سوژگی] دوزه‌ن‌لییی‌دیر. وطنداش حقوقو قازانماق؛ گوج قارشیسیندا یالنیز مسئولیت داشیماغی آرخادا قویاراق اوندان حاق طلب ائتمک.

________________________________________

قایناق:
کیم‌لیک‌چی سیاست باره‌سینده پاتولوژیک تئزلر
و “ نه جالاق دیل، نه ده دیل تملچی‌لییی” باشلیقلی مقاله‌لر.