گؤرهن دوٍگمه يازيلماليدير، يوْخسا «دوٍيمه»؟ گؤگرچين يازيلماليدير، يوْخسا «گؤيرچين»؟
چوخ هجالي سؤزلرين بيرينجي يا ايکينجي هجاسينداکي سسيز حرف [صائت]، بير هجالي سؤزلرين ايسه سْون سسيز حرفي [صامتي]، داها چوخ «ي» و بعضن «گ» دئييلن سؤزلر، «ي» حرفي ايله يازيلير. دوٍيمه، گؤيرچين.
بو سس «گ» ايله «ي» آراسيندا تلفظ اوْلونور. اوْنو گؤسترمک اوٍچون الفباميزدا اؤزهل بير اشاره يوْخدور. آنجاق بو، «اينق» سسينه ياخين تلفظ اولونان «غنّه نون»ـندان فرقلهنير.٭ صون زمانلرده مسلمانلرک مدنيت و معارفجه ترقي ائتميش اولان ديگر امم و اقوامين واصل اولدوقلاري…٭ (ا.گاسپيرالي) هابئله جاهانگير قهرمانوْوون ترتيبچيلييي ايله بوراخيلميش «عيمادالدين نسيمي رباعيلري» کتابيندا، «اينق» سسينه ياخين تلفظ اولونان «غنّه نون» سسی «کْ» اشارهسي ايله گؤستريلميشدير. عاشقکْ سيراني اول عالمدهدر؛ گؤرمين شول عالمي ماتمدهدر؛ کنتُ کنزک گوهري آدمدهدر؛ آدم اول ميدر کي، جام جمدهدر.٭٭
بو سسي آنادوْلو توٍرکجهسينده ğ علامتي ايله گوٍستريرلر.
آشاغيداکي قوْشا سؤزلرين ايکينجيسي يازيلماليدير: ايگنه [سوزن]← ايينه؛ دگيرمان← دييرمان؛ أگلنجه [تفريح] ←أيلنجه؛ گؤگرتي← گؤيرتي؛ چيگ [خام]← چيي؛ ايگيرمي← ايييرمي؛ گؤگ [آسمان، آبي] ← گؤي؛ دوٍگو← دوٍيو.
_________________
٭ يازي قايدالاريميزا گؤره، جملهنين دوٍزگون يازيليشي بئلهدير: سوْن زامانلاردا موٍسلمانلارين مدنيت و معارفجه ترقّي ائتميش اوْلان ديگر امَم و اقوامين واصيل اوْلدوقلاري…
٭٭ رباعينين املاسينا ال وورماميشيق، رباعينين دوٍزگون يازيليشي بئلهدير: عاشيقين سئيراني اوْل عالمدهدير؛ گؤرمهين شول عالمي ماتمدهدير؛ کنتُ کنزين گؤوهري آدمدهدير؛ آدم اوْل مئيدير کي، جام جمدهدير.
ایواز طاها