مجهول فعل‌لر آوروپا دیل‌لری‌نین ائتکیسی ایله دیلیمیزده چوخ واخت یئرسیز ایشله‌نیر. مجهول فورمالارین فارسجادا گئنیش ایشلنمه‌سی ده پروبلئمین کؤک‌لرینی داها درینلشدیریر.
ــ پرئزیدئنت طرفیندن معین اولونموش هئیت.
یوخاریداکی جومله ده بیلینمیر پرئزیدئنت هئیتی اؤزو معین ائدیب، یوخسا معین ائتدیریب؟ جومله‌نی بو بیچیمده آیدینلاشدیرماق فارسجادا مومکون دئییل. چونکی فارس دیلینده بعضی فعل‌لرین تأثیرلی [متعدّی] فورماسی اولمادیغینا گؤره چتین‌لیک یارانیر، آمما آذربایجان تورکجه‌سینده فعلین ایجبار نؤوع‌لری بو چتینلییی آرادان قالدیریر. بونونلا دا بیر چوخ فعل‌لری معنا باخیمیندان بعضن اوچ قات تأثیرلندیرمک اولور. سوْنوجدا “طرفیندن”، واسطه‌سی ایله”، “جانیبیندن” کیمی سؤزلره احتیاج قالمیر.
ــ پرئزیدئنتین معین ائتدییی هئیت.
ــ پرئزیدئتین معین ائتدیردییی هئیت.
باشقا بیر اؤرنه‌یی گؤزدن کئچیرک. «یاشار کیتابی اوخودو» کیمی معلوم بیر جومله‌نی آشاغیداکی بیچیمده مجهوللاشدیرماق گولونج آلینیر:
ــ کیتاب یاشار طرفیندن اوخوندو.
چوٍنکی جوٍمله‌نین چرکینلیییندن علاوه بیلینمیر یاشار کیتابی اؤزو اوْخویوب ، یوْخسا باشقاسینا اوْخوتدوروب. عینی آنلامی چاتدیرماقدا جومله‌نین معلوم بیچیم‌لری داها گؤزه‌ل، دقیق و قولای آلینیر:
– یاشار کیتابی اوخودو.
– یاشار کیتابی اوخوتدو.
– یاشار کیتابی اوخوتدوردو.
ایجبار فعل‌لری‌نین آراجیلیغی ایله اوٍچونجو، دؤردوٍنجو آدام‌لارین آیاغینی دا اوْرتایا چمک اولار. یاشار بیر باشقاسینا، او باشقاسی دا بیر باشقاسینا کتابین اوخوماغینا دایر گؤستریش وئره، یا دا ریجا ائده بیلر: “یاشار کیتابی اوخوتدورتدوردو”.
ــ شهر دوشمن طرفیندن اودا چکیلدی.
بو جوٍمله‌ده آنلاشیلمازلیق واردیر. چوٍنکی بللی دئییل «شهری دوشمنین اؤزوٍ اوْدا چکیب»، یوْخسا «شهری دوٍشمن اوْدا چکدیریب»، یا دا «شهر اؤنجه دوٍشمن یئرلشن طرفدن اود توتوب». بو آنلام‌لاری آیدین شکیلده معلوم بیچیمده ایفاده ائتمک اولار:
– شهری دوشمن اوْدا چکدی.
– شهری دوشمن اودا چکدیردی.
– شهر، دوشمن یئرلشن طرفدن اودا چکیلدی.
― سولطان محمدین واسیطه‌سی ایله ایستانبول فتح اولوندو.
مجهول جومله‌لرین اوجاق داشی عادتن “واسیطه‌سی ایله” سؤز ترکیبی‌دیر. هانسی ندن‌دن آسیلی اولورسا اولسون، مجهول فورمانی ساخلاماق ایسته‌ییریک‌سه هئچ اولماسا اونون یئرینه بعضن “ألی ایله” کیمی ترکیبین ایشلتمه‌سیندن چکینمه‌یک:
― سولطان محمدین الی ایله ایستانبول فتح اولوندو.
جوٍمله‌نی معلوم فورما چئویریرسک داها گؤزل آلینیر.
― سولطان محمد ایستانبولو فتح ائتدی.
مجهول فعل‌لرین ایشلنمه‌سی گراماتیک باخیمدان یالنیش اولماسا دا، اونلارین ایشلنمه‌سی یالنیز واسیطه‌سیز تاماملیغا [صریح مفعولا] گره‌ک اولمایان جومله‌لرده اویغون گؤروٍنور.