یئنی سوزلرین آزربایجان تورکجه سینده دوز شکیلده یارانماسی سیزین اونملی قایغیلارینیزداندیر. یازیلارینیزین بیرینده چوخ یئرلی سویله ییب سیز: ” هر سؤزجویون دیل جوغرافیاسیندا بللی یئری، چالاری و قونومو وار. اوسته‌لیک، سؤزجوک‌لرین تک‌لیکده ذاتی آنلام‌لاری یوخدور. اونلار آیری‌لاری ایله یان‌یانا اوتوردوقلاریندان آنلام قازانیرلار.” سیز یازیلارینیزی بیر نئچه سینده* فئرکانس سوزجویونه “تئزلیک” قارشیسین ایشلدیبسیز. بو سوزجویو گوجلو …
Read More “تئزلیک (ایواز طاهانین ایلشتدییی تئرمین حاققیندا تنقید) | محمود لاهرودی”
سایین محمود لاهرودی بیر مئساژیندا ایواز طاهانین یو”یازی قایداسی و سؤز آنارشیزمی” باشلیقلی یازیدا گئتمیش ایکی تئرمینین یانلیش قوللاندیغینی وورغولاییب: رئداکته و فئنومئن. همین یازیدا فئنومئن سؤزو بو جومله‌لرده یئر آلیب: «بو داورانیش یایغین [شایع] بیر فئنومئن‌دیر. چوخ‌لاری‌نین متن‌له ایش‌لری یوخدور. اونلار متنده آرین [خالیص] سؤزجوک آختایریرلار. دیل‌له بئله‌جه داورانماق دوزگون دئییل. مثلا بو یازیداکی “فئنومئن” …
Read More ““فئنومئن و رئداکته”؛ محمود لاهرودی یه جاواب | ایواز طاها”
“کیملیکچی سیاست بارهسینده پاتولوژیک تئزلر” کیتابی سانال اورتامدا ایشیق اوزو گؤرمه‌دن اؤنجه اونون بیر نوسخه‌سی سایین یونس شاملی‌یه گونده‌ریلمشیدی. سایین بی کیتابدا گئدن بعضی تئرمین‌لر، ابهام‌لار و یانلیشلیق‌لار باره‌ده اؤز مولاحیظه‌لرینی قلمه آلمیشدیر. (باشلیق بیزدن‌دیر.) توپلومون کؤک و وارلیغیندان قایناقلانان عوصیان، چئشیتلی رنگ لرده فورمالاشیر، و البته بو عصیان فرقلی توپلومسال آلان لاردا چئشیتلی …
Read More ““کیملیکچی سیاست…” کیتابی حاققیندا | یونس شامیلی”
کئچن اون ایللرده ایلک دؤنه دیلیمیز مودئرنلشمیشدیر و ایلک دفعه “ائیواز طاها” و یولداشلاری طرفیندن “یول”درگیسینده دیرچه له رک شئعریمیزده یاییلدی. ایران فارس شئعرینده ده بئله اولموشدور؛ ایلک دفعه نثر یارانیب و هدایت، “بوف کور”دا ایشله دیر. “گلشیری” “شازده احتجاب” دا و سونرا “شاملو” و “رویائی” نین شئعرلرینده اؤزونو تاپیر. چاغداش شئعریمیز تکجه مودئرن …
Read More “آذربایجان مودئرن شعری | م. کریمی”
Dede Korkut Kitabı edebiyat dünyasının üzerinde hemfikir olduğu cihetle Türk edebiyatının en önemli eserleri arasında yer almaktadır ve Dede Korkut Hikâyeleri özellikle destandan romana geçişte kurgusal Türk edebiyatının en önemli kilometre taşlarından biridir. Dede Korkut Hikâyeleri, ihtiva ettiği anlatım biçimi ve üslubuyla hemen her sahadaki Türk edebiyatlarına belirgin bir biçimde etki etmiş ve bu edebiyatlar …
Read More “Gurşun Hardan Açıldı Romanı ve Dede Korkut / Bahadır Gücüyeter”
پیوستی به نوشته‌ی Eyvaz Taha [درباره‌ی شک دکارتی] – شک عبارت است از تردید بین دو نقیض، بدون آنکه یکی بر دیگری ارجحیت داده شود. یعنی در شک، دو نقیض در تساویِ با یکدیگرند و شکاکیت شاید مرحله‌ی پیشایقینی و پیشامعرفتی است. – امام غزالی، متکلمی اشعری که با تفحص در فرقه‌ها و مذاهب …
Read More “موسم شک | روزبه سعادتی”
نامه سرگشاده استاد ایواز طاها، در خصوص سخنان اخیر اعضاء فرهنگستان زبان فارسی، به روشنفکرانی چون دکتر سروش و رضابراهنی و محمد قائد و داریوش آشوری ، بسیار بسیار خواندنی و مسئولانه است. من همیشه معتقد بودم و هستم که آینده سرزمین عزیز ما ایران ، از شهرهائی چون تبریز و سنندج رقم نخواهد خورد. …
Read More “درباره ی نامه ی سرگشاده ی ایواز طاها | محمد بابایی”
قورولوشچولوق (structuralism) توپلومسال، پئسیكولوژيك و گئنلده متندن ائشيكدهكي ائلئمانلاري اؤزگور اولاراق نظره آلماييب متنين اؤزونو اساس گؤتورور. قورولوشچولوق بير تنقيد فورمتي ده اولاراق كاراكتري (شخصيتي) بير واردونلو يوخ، بير «ايشتيراك ائديجي» كيمي تانيماقدادير. دئمك قورولوشچولوقدا متن بير «معلول» يوخ اؤزو بير «مطلق وجود» كيمي ديققته آلينيز، قورولوشچولوق تنقيد طرزينده صوري و قالارغي اولان فورمتلري الده …
Read More “قورشون هاردان آچيلدي- ايواز طاها (سربست تنقید) | نادیر أزهری”
بو ماتئريال ا. طاهانين و فردا کسکينين يازي‌لاري اساسيندا حاضيرلانميشدير. «اؤزنه* [سوبیئکت] و ايقتيدار»ين باره‌سينده يازيلان متن‌لر، دئکارتدان گونوموزه قده‌ر غرب دوشونجه‌سينده هاراداسا اؤنملي بير يئر توتان اؤزنه و شعور فلسفه‌سي‌نين حاکيميتيني سارسيدان يئني بير دوشونمه فورماسيني تمثيل ائدير. 1960-جي ايل‌لردن اعتيبارن، خوصوصيله نيچه و هايدگئرين تاثيرييله اورتايا چيخان بو يئني دوشونمه بيچيمي، ميشئل …
Read More “اؤزنه و ايقتيدار | س. ايسماعيل قيزي”
ایواز طاها، چاغداش ادبیاتیمیزدا ان دیرلی شخصیتلردن بیریدیر. سؤز یوخدور کی دیلیمیزین جان وئردییی بیر چاغدا دیلیمیزین دادینا چاتدی. او، گنج اولارکن، 1370 ایللرینده “یول” درگی سینی یولا سالاراق نثر ساحه سینده دیلیمیزی بیرده باشدان دیریلتدی. یول درگی سی نین ائتکیسی نی هئچ کیم اونودا بیلمز. او زامانلاردا یول درگیسی طاهانین زحمتلری سایه سینده یولا …
Read More “آذربایجان یازیچی‌لار و شاعیرلری: ایواز طاها | محمد رضا آذرلو”
آقای ایواز طاها گویا در کتاب جدیدشان کلمه‌ای بنام “ایچیم” (معادل محتوا) وضع کرده‌اند. و آقای رامین جباری در مقاله خود از چند بعد با ایچیم مخالفت کرده‌اند. اما به نظر من چندین اشکال در نوشته آقای جباری هست که شاید به خاطر تصمیم قبلی برای مخالفت با همین واژه پیش آمده است. …
Read More “معادل زیبا | بابک آذری”
کئچن‌لرده سایین ایواز بَی طاهانین «سیاستدن گؤزه‌للیه کئچیرم» آدلی یازیسینی اوخودوم. بو یازیدا دیقتیمی چکن مسئله‌لردن بیری، «ایچیم» سؤزجویونون تئرمین اولاراق ایشله‌دیلمه‌سی اولدو. یازی‌نین اتک‌یازی‌سیندا بو حاقدا آچیقلاما وئرمیشدیر؛ «یئنی اثریمده “ایچیم” تئرمینینی مضمونون content قارشیلیغی کیمی ایشلتمیشم. بو، فورما آنلامینی داشییان “بیچیم” سؤزو ایله ده سسله‌شیر». بو جومله‌دن بئله آنلاشیلیر کی، «ایچیم»ین ایشلتمه سببی …
Read More ““ایچیم” سؤزجویو، دیلیمیزده تئرمین کیمی اوْتوروشا بیلرمی؟ | رامین جبارلی”
سايين ايواز طاهانين «سياستدن گؤزه‌لليه كئچيرم» باشليقلي يازي‌سيني اوخودوم؛ بو مقاله‌ده سايين طاها ايله بير چوخ باخيش‌لاريم اوست- اوسته دوشور، آنجاق بونا باخماياراق ايدئولوگييا و اخلاق بؤلومونه چاتاركن فيكير آيريليغيميزي سئزيب بير ايكي نؤقطه‌يه ايشاره ائله‌مه‌يي واجيب سایديم . سايين طاها او يازي دا تلويحن ده اولسا ايدئولوگيياني بير نؤوع مودافیعه ائتميشدير. بو بلكه بير …
Read More “ايدئولوگييا، هه يا يوخ! / ارسطو مجرد”
«ایواز طاها»نین «شعر وارلیغین ائویدیر» آدلی کیتابی، باکی دا خزر اونیوئرسیته سی طرفیندن یاییملانیب ایشیق اوزو گؤردو. الیمیزده کی کیتاب چئشیدلی قونولاری چئوره‌دیینه باخمایاراق، ایچینده کی دوشوندوروجو آردیجیللیقلا اوخوجونون گؤزو اؤنونده سرگیلنمکده دیر. بو یازیدا، کیتابین بیر سیرا یئرلرینه توخونولور. دوشونجه‌‌لریمیزین اوست اوسته دوشن یئرلری گؤستریلیر، اوزلاشمایان یئرلرده ایسه قونولار بوسبوتون باشقا بیر باخیمدان آراشدیریلیر. …
Read More “شعر سینیرسیزدیر | همت شهبازی”
“شعر وارلیغین ائویدیر” کیتابی ندن دانیشیر؟ 2006-جي ايلده نشر ائديلميش “شعر وارلیغین ائویدیر” باشليقلي كيتاب آذربايجان فيكير تاريخينده بير حاديثه‌دير. شعرين (اؤزه‌لليك‌له آذربايجان شعري‌نين) گؤزه‌لليك فلسفه‌سيندن سؤز آچان كيتاب اوچونجو دفعه ايشيق اوزو گؤرموشدور. بيرينجي باسقيدا كتابين حجمي 180 صحيفه ايدي، آمما بو باسقيدا حجم 400 صحيفه‌يه قده‌ر آرتميشدير. اوسته‌ليك بيرينجي باسقيدا گئده‌ن ماتئريال‌لارين دا …
Read More “تاریخین یوخا چیخمیش مرکزینده شعر / لیدا احمدی؛ سعادت ایسماعیل‌قیزی”
مطلب حاضر را در سال 1382 نوشته‌ام و به عنوان تیتر اول هفته‌نامه‌ی “آوای اردبیل” چاپ شده است. در آن سال متعاقب درگذشت حیدر علی‌اوف، رسانه‌های ایران هرچه می‌توانستند درباره انتخابات ریاست جمهوری در آذربایجان ناسزا گفتند. رسانه‌هایی که به رغم آن هیاهو، طبق معمول از کنار حادثه‌ی اصلی 21 آذر گذشتند. البته در آن …
Read More “کدام بیست و یک آذر / ایواز طاها”
پیرامون کتاب “قورشون هاردان آچیلدی” نوشته‌ی ایواز طاها “قورشون هاردان آچیلدی”عنوان یکی دیگر از معدود کتابهایی است که در طی چند سال اخیر درزمینه‌ی ادبیات ترکی عرضه و منتشر شده است. موقعیت زمانی وقوع داستان به چند دهه قبل برمی‌گردد که ظاهرا ساختار اقتصادی جامعه، نظام ارباب‌رعیتی را پشت سر نهاده و روستاییان مالک زمینهای …
Read More “سوررئالیسم جانیفتاده؛ چهارچوب محکم داستانی | احمد صیقلی”
آنا ديلي سادجه کنديميزده، يؤره ميزده اؤيرنديگيميز ديل دئييلدير. بو، ديلين ايلکين ائوره سيدير. ديل، اينسانين بيلگيلري نين قايناغينا و گؤسترگه آراجينا دؤنوشمه ديکجه آخساقدير، ائورنسل ايستکلردن، دوشونجه لردن يوخسوندور. ديلين توکنمه يَن بير درينليگي وار. بو درينلييه وارماديقجا، دالماديقجا اؤنملي بير ياپيت (اثر) يازماق مومکون اولماز. بو درينلييه واريش کنديليگيندن اينسان بئيني نين انگين …
Read More “ايواز طاها قومسالليقدا بوي آتان چينار | گونتای گنجالپ”
“بیر اوتاقدا بئش قوناق” اؤیکوسونه بیر باخبش اؤيكوده بئش كاراكتئر وار: راوي، بيرينجي و ايكينجي سوروجو، گولشچي و سوباي كيشي. روايت خطيني آچيقلاساق، سوروجولر بير بيرلرينه هده قورخو گلمك حدينده قاليب‌لار. او بيري كاركتئرلر آنجاق فرقلي‌دير. يازيچي بو بئش نفري بير يئرده گتيرمكله توپلومداكي، گرگين دورومو تنقيده چكمك نييتينه‌دينده اولوب آيدينجاسينا دئيير: «دونندن او كاغيذين …
Read More “ميغ‌ميغا، هؤرومچك، خوخان يازيچي، بير ده بوينو يوغون‌لار! / محمود مهدوي”
کامال آبوللانین “یاریمچیق ال‌یازما” رومانی ایشیق اوزو گؤردوکدن سونرا، ایواز طاها آذربایجاندا گئرچک آنلامدا پست‌مدرن رومانین یاراندیغیندان سؤز آچمیشدی. طاهانین بوباره‌ده کیچیک بیر کیتاب حجمی قده‌ر گئنیشله‌نه‌لن یازیسی “متندن باشقا بیر دونیا یوخدور” آدینی داشیییردی. قوزئی آذربایجانین ادبی چئوره‌لرینده ماراقلا قارشیلانمیش مقاله‌نین کیچیک باشلیغی ایسه بو ایدی: «پست‌مدرنیزم قارانلیغیندا یاریمچییق ال‌یازما». مقاله همین یازینی اساس …
Read More “کامال آبدوللا و ايواز طاهانين سئمانتيک/ا-سئمانتيک سايريشمالاري | پروفئسور نيازي مهدي”
“شعر وارلیغین ائوی دیر” کیتابی و بیر تنقیده جاواب ايش بئله باشلايير كي، هر بير اثري جيددي و طرفداشليقدان اوزاق شکیلده گؤتورـ قوي ائله‌مك بيزه ايندي سودان هاوادان داها واجيب بير ايش‌دير. بو باخيمدان هادي بي قاراچايين يازديغي «شعر وارليغين ائوي ايميش» باشليغلي تنقيدسل يازيني ديرلي بير ايش حئسابا گتيرمك اولار. آرتيق ادبياتيميزدا يوخ …
Read More “بو يازي‌نين باشليغی نه‌دير؟ | حمید آصفی”
قورشون هاردان آچیلدی” بیر کیچیک روماندیر کی ایواز طاها یازیب. بو رومان ایلک کز ۲۰۰۶-جی ایلده باکیدا باسیلیب و ایکینجی کز ۱۳۸۵- جی ایلده ایراندا عرب الفباسیلا چیخیب دیر. “قورشون هاردان آچیلدی” کند یئرلرینده کئچن بیر حئکایه‌نی اله آلاراق اونو اوخوجولارا گؤستریر. بو رومان کندین گؤزل و آرام یئرلرینده نئجه قیرغین سالماق، اینتیقام آلماق و قانی قانلا یوماقدان دانیشیر …
Read More ““قورشون هاردان آچیلدی” ساده جه بیر رومان دئییل | محمد رمضانی”
«شعر وارلیغین ائویدیر» کیتابی ایله تانیشلیق هاردا و هانسی ایلده آنادان اولماغی‌نین فرقی یوخدور. هر حالدا ایندی بورالاردا یاشاییر و جدی اولاراق یارادیجیلیقلا مشغولدور. دوزو اونونلا، اونون بارهسینده یازماغا دانیشماق ایسته‌سه‌یدیم مطلق یوخ دئیهجکدی. آنجاق بونونلا بئله سؤزه باخماز دجل بیر اوشاق کیمی یئنه ایستهدییمی ائدهجکدیم. بونو دئدیم کی، دئییم او سؤزون اصیل معناسیندا تواضعکاردی. …
Read More “دیل اژدهاسی | حمید آصفی”
“شعر وارلیغین ائوی دیر” کیتابینا بیر قیسا باخیش ایواز طاها نین “شعر وارلیغین ائویدیر” آدیندا یئنی کیتابی آذربایجان دوشونورلری ایچینده چوخ ماراقلا قارشیلانیبدیر. بو ۱۸۴ صفحه‌لی رقعی کیتاب، چاغداش گونئی آذربایجاندا چیخان ان گوجلو فلسفی کیتاب‌لاردان ساییلابیلر. “شعر وارلیغین ائویدیر” ۲۰۰۶ جی ایلده خزر اونیورسیتئتی یاییم ائوی طرفیندن یاییملانیب و آذربایجانین گنج فیلوسوفو ایواز طاهانین …
Read More “شعرده آزان فیلسوف | حیدر شادی”
“جاهان”؛ ژورنال‌لاری ورقلرکن سلسله‌سیندن ادبی مکانین بوش‌لوغو شرایطینده، ـ کی، آیری‌ـ‌آیری تظاهرلری، قابارما و چکیلمه‌لری چیخماقلا، بیزده پوست‌ـ‌سووئت ادبیاتی ائپوخاسی اساساً بونونلا سجیه‌وی‌دیر، ـ هر نؤوع، هر یؤن اؤزگه ادبی‌ـ‌بدیعی، ائستئتیک‌ـ‌نظری ماتئریالین بورا آخاری، یئریمه‌سی طبیعی، معلوم. چونکی مدنی توپلوم واکووم سئومیر. بو آرادا ایلین اولیندن آرتیق اوچ سایی چیخمیش، ایستر تیراژ (2500) ، ایسترسه …
Read More “جاهان درگیسی / تهران عالیشان‌اوغلو”
آذربایجان ادبیاتینا، مدنیتینه اؤته‌ری نظر یئتیرسک چوخ تئز بیر زاماندا بیر نتیجه‌یه گله بیله‌ریک: مدنیتیمیزده، سیاستیمیزده، تفککوروموزده میللیلیک حددن آرتیق چوخدور. نه چاتیشمیر بیزده؟ آداخلیبازلیغا گلمیش مشدی عیباد کیمی بوتون علم، صنعت، سیاست نماینده‌لریمیز دیققت‌له گوزگوده اؤز تورشوموش، حددن آرتیق میللی صیفت‌لرینه باخیر، گلدیکلری دهشتلی نتیجه‌نی کیمسه‌یه، حتتا اؤزلرینه بئله دئمکدن چیکنیرلر. بشری‌لیک ـ بیزده …
Read More “جاهان درگیسی حمید هئریسچی‌نین باخیشیندا”