“اسليمي” صنعت، يا ” آرابئسک”arabesque دقيق هندسي شکيل‌لر و يا استيليزه اوْلموش (ساده‌لشميش) بيتکي ناخيش‌لارينا أساسلانير. اسليمي داش، مرمر، پيشميش کرپيج، تاختا و موزائيک اوزه‌رينده ايشلنميش بللي ناخيش‌لارا دئييلير. بو ناخيش‌لاردا بيتکي‌لرين ساده‌لشميش فورمالاريندان آلينميش موْتيولر و گئومئتريک [هندسي] شکيل‌لرين چئشيدلي نوعو ايشله‌نير. بئله کي، بيتکي‌لرين قيوريم ساپ‌لاريني و گئومئتريک شکيل‌لري اؤرنک آلاراق ديوارلاري، ائو اشيالاريني و کتاب‌لارين حاشيه‌سيني سوسله‌ييرلر. هابئله کرپيج و داش‌لاري دَييشيک بيچيم‌لرده ديوارلاردا يئرلشديره‌رک چئشيدلي هندسي ديزاين‌لار ألده ائديرلر. ناخيش‌لار گئنللیک‌له آبستراکت بيچيمده کسيشن و هارمونييا ايچينده بولونان دالغالي جيزگي‌لردن اوْلوشور. ظاهرن تنه‌يين خيالي فورمالاريندان کؤک آلان “اسليمي” سؤزو “اسلام”دان آلينميشدير. آمما بعضي‌لري بونا قارشي چيخيرلار، اؤرنه‌يين يحيا ذکا اسليم سؤزونون تورک‌کؤک‌لو اولدوغونو وورغولايير. (بيز و اوخوجولار، “هنر و مردم” درگيسي، تهران، 1963، نؤمره 7) اسليم سؤزونو بيرينجي کز 15ـ‌جي يوزايلليکده آدليم خطاط جعفر تبريزي بايسونقوري’نين ديليندن ائشيديريک. واختيله هرات کتابخاناسي‌نين صدري اولان جعفر کتاب‌لار حاققيندا يادگار قويدوغو يازيلي حساباتدا بو تئرميندن آد چکير. هابئله، خواندمير “حبيب السير” تاريخينده يازير کي، «شاه اسماعيل 914 قمري ايلينده بغدادا گليشينده امر وئردي کي، بوتون صنعت‌چي‌لر توْپلانيب معصوم امام‌لارين توربه‌سينده اوْلان أسکي صانديق‌لاري يئنيسي ايله دييشسينلر. “اسليمي” ناخيش‌لارلا سوسلنميش آلتي صانديق دوزلتديلر، نهايت گؤزلليکده.»
قایناق: >>>