میشئل فوکو’نون “محبسین دوغولوشو” کیتابی بو جومله‌لرله باشلانیر: «دامی‌یَن شاهین جانینا قصد ائتدییی اوزوندن 1757-جی ایل مارتین ایکیسینده محکوم اولدو. او پاریس کلیساسی‌نین اساس قاپیسی اؤنونده اؤز سوچونا اعتیراف ائدیب باغیش دیله‌مه‌لی ایدی. سونرا اوردان بیرجه کؤینک أینینده‌جه و بیر کیلولوق یانار موم الینده‌جه آرابا ایله گرئو مئیدانینا آپاریلمالی، اورادا برپا اولونموش قاپوغا باغلانمالی ایدی. سونرا کؤکسو اوددا قیزاردیلمیش ماققاش‌لا یاریلمالی، بودلار و بالدیرلارین عضله‌لری دوغرانمالی، شاهین جانینا قصد ائتمیش ساغ الی بیچاق توتموشجاسینا کوکورد اودو ایله یاندیریلمالی ایدی. محکمه حؤکمونده دئییلیردی: گؤوده‌سی‌نین ماققاش‌لا یاریلمیش یئرلرینه ارگین قورغوشون، قاینار یاغ، یانار کیتره و أریدیلمیش موم تؤکولسون. نهایت بدنی دؤرد آتلا ترس یؤن‌لرده چکیلیب شاققالانسین، گؤوده‌سی و شاققالانمیش بدن اورگان‌لاری یاندیریلسین، کولو یئلده سوورولسون.» محکمه حؤکمو بوندان داها دا سرت بیچیمده یازیق محکومون اوزه‌رینده اویغولاندی. بو گئدیشده، حاکیم اؤز مشروعیتینی سانیقین اؤزونه قارشی سؤیله‌دیک‌لری اعتیرافدان آلماغا چالیشدی.
بشر تاریخینده دؤولتچی‌لییین آیریلماز خیردالیق‌لارینا چئوریلمیش بئله دیوان توتمالار، نییه یالنیز 18-جی یوزایللییین سون‌لاریندان اؤز فونکسیاسینی ایتیردی. آز مدت سونرا اؤزونه قارشی ایشله‌مه‌یه باشلادی. نییه بئله بیر وحشیلیک‌لر 16-جی لویی‌نین باشینی‌نین گیوتین‌له آتدیریلماسینا گتیریب چیخاردی؟ تانیق سانیق یئرینده اوتوردو.
جاوابی اینسانین “وظیفه” آغیرلیغیندان “حاق” آنلاییشینا کئچمه‌سینده آختارمالیییق. اوْرتا چاغدا اینسانین حؤکومت قارشیسیندا یالنیز وظیفه‌سی واریدی. چونکی گوج صاحیب‌لری اؤز مشروعیت‌لرینی یا گؤیدن آلیردیلار، یا دا قیلینجدان. آمما رنسانسدان باشلایاراق “حاق” مسئله‌سی قابارماغا باشلادی. اینسان، وظیفه‌سی ایله یاناشی حاق قازانمالی اولدو. بو، قاچیلماز ایدی. اؤرنه‌یین سؤیله‌دیییمیز اولایدان جمی دوققوز ایل اؤنجه شارل مونئسکیو “قانون‌لارین روحو” کیتابیندا اجرا، یارغی و قانون وئریجی اورگان‌لاری بیربیریندن آییرماقلا حاکیمیتی بوخوو قیرمیش گوج سیمگه‌سیندن سوْروملو [مسئولیت‌لی] بیر قوروم حالینا گتیرمه‌یه چالیشیردی. آدی چکیلن اثرده عثمانلی‌دا بوتون گوج استورکتورلاری‌نین بیر شخصین الینده توپلانماسی‌نین فاجیعه‌وی سونوج‌لاریندان سؤز آچیردی: «اوچ حاکیمییتین سولطانین الینده بیرلشدییی تورک‌لرده دهشت‌لی ایستیبداد حؤکم سورور. تصووور ائدین بئله بیر اؤلکه‌نین وطنداشی نئجه دورومدادیر. اورادا هر بیر قوروم قانون‌لارین اویغولاماسی رولوندا قانون‌وئریجی کیمی اؤزونه وئردییی تام حاکیمییته مالیک‌دیر. او، هامییا مجبوری اولان قانون‌لار بیچیمینده‌کی ایستنجی [اراده‌سی] ایله بوتون دؤولتی داغیدا بیلر؛ بوندان علاوه، محکمه حاکیمییتینه مالیک اولماقلا، تک-تک حؤکم‌لر بیچیمینه سالینمیش ایراده‌سییله هر بیر وطنداشی یوخا چیخارا بیلر». 18ـ‌جی یوزایللییین آوروپاسیندا بئله بیر بصیرتین قارشیسیندا گوج اؤز جللاد گؤرکمینی آرتیق نمایشه قویا بیلمزدی.