قیسا سئچه‌لر: چؤره‌ک‌له دوشونجه یاریشی

ادبیاتچی، اینجه‌صنعت خادیمی، رسام، یؤنتمن و بسته‌کارلا برابر، چاغداش فیلوسوف دا فاجیعه‌یه عینی شکیلده قاپیلیر، عینی بیچیمده سوسور، دوشونور و دانیشیر. او، زاقافقازیا آدلانان گرگین بؤلگه‌ده یئری گؤیو اَلَک‌بَلَک ائدیر، دوشونجه‌یه ایشلک [فونکسیا] آختاریر، لاکین آلینمیر کی، آلینمیر. بیر زامان فلسفه متافیزیک دونیاسینین گئنیشلیک، زنگینلیک و لامکانلیغینی اونا گؤره ترک ائتمیشدی کی، یئر اوزه‌رینده آجگؤز …

قیسا سئچه‌لر: آنایاسا و 15-جی ماده

قرآنین روم سوره‌سی‌نین 22-جی آیتینده «گؤی‌لرین و یئرین یارانیشی، ائله‌جه‌ ده دیل‌لرین چئشیدلی‌لییی»، تانری‌نین نیشانه‌لریندن ساییلیر. هابئله آنایاسانین 15-جی ماده‌سینده رسمی دیل‌له یاناشی باشقا دیل‌لرین ده تدریسی وورغولانیر. ایندی سوآل بودور: اؤزونون سؤیله‌دییینه گؤره دینی تکست‌لر، اؤزه‌للیک‌له قرآن، اوزه‌رینده آنایاساسینی یازمیش بیر سیاسی قورولوش، هانسی سببدن دولایی بئله بر باشلیجا حاققین تطبیقیندن بویون قاچیریر. بونلار …

قیسا سئچمه‌لر: کارل پوپئر`دن رولان بارت`ـا

دوغرودور، پست‌مدرنیزم عاغیلین کلاسیک آنلامینا اینانمیر، جیددی و سارای صنعتینه ایسه ایستئهزا گؤزویله باخیر. آمما بو اونون گولونج ماهییتینه دلالت ائتمیر، اینسان توپلوموندا یایغین اولان و کلاسیک فیلوسوف‌لارین گؤزوندن یاییینان فئنومئن‌لره دیققتله باخدیغینی گؤسته‌ریر. کارل پوپئر کیمی عاغیلچی بیر فیلوسوف‌ ایله رولان بارتین اؤته‌ری موقاییسه‌سینده گؤرورسن کی، کلاسیک عاغیلچیلیق ایدئولوژیک ماهییت داشییاراق نه قده‌ر خولیالاردا …

قیسا سئچمه‌لر: پاتریارخال دوشونجه

قادين­/کيشي جوٍتلوٍيونون قارشي دورماسي، و بونونلا ايلگي­لي قارشي دورمالار، فئمینيزم آخيم‌لاری‌نين دیققت مرکزينده دورور. اونلار، توپلومدا کيشييه اوٍستونلوک وئرميش قورولوشو داغيتماق ايسته‌­يير. پسيکولوگ و سيياسي قورامچی جئين فلکس Jane flax يانيلمير، فئمینيست ائپيستئمولوگييا­نين گؤره­‌وي بونو آيدينلاشديرماق­‌دير کي، پاتریارخال دوشونجه هم بيزيم صنعته و بيليمه باخيشميزا نفوذ ائتميشدير، هم ده صنعت‌له بيليمين اؤزه­‌لليک­‌لرينی دییشدیرمیشدیر. دونيا باره­‌سينده …

قیسا سئچمه‌لر: آغلاسام سسيمي دويارمي­سينيز ميصراع­‌لاريمدا؟

ليريک شعرده، هم تانيش، هم ده آنلاشيلماز بير «من» سسله‌­نير: ياخينلاشديقجا اوزاقلاشان بير «من». نئجه ­کي، رومان و اؤيکونون قهرماني، و يا سؤيله­‌يه‌ني اونون يازيچي­سي دئييل، شاعير ده اؤز شعريني اؤزو سسلنديرمير. اونو يازماغا باشقا بير «من» يا «سؤزچو» قوندارير. بونو دئدیکده يالنيز مضمونو نظرده توتمورام و شعري «يازارين نييتي» آدلانديريلان جيندير ایلکه‌یه داياناراق يوزماق …

قیسا سئچمه‌لر: مرکزین داغیلماسی و کيشي/­قادين قارشيلاشماسي

کيم­ليک‌­لري و مدنييت‌لري کيشي/­قادين قارشيلاشماسي أساسيندا ساهمانا سالان بير ماتريس [قليب] وار. بو ماتريسين باشليجا اؤزه‌للييي اونون تاريخه سيرانميش ائرکک سؤيلمي اولدوغودور. بونا گؤره ده،‌ فئمینيست­‌لر بو ماتريسي  چاليب­ سينديرماق ايسته­‌ييرلر. گؤره‌ن بو ايسته‌يين علمي، يا دا فلسفي داياغي وارمي؟ دوبووار بونو ائگزيستانسياليزم‌له اساسلانديريردي. ائگزيستانسياليزم اوخولونا گؤره، اينسانين دييشمز کيم‌لييي يوخ‌دور، اينسان اؤزونو گليشديرير. بئله‌ديرسه، …

قیسا سئچمه‌لر: شعر، سئکس و ائرکک باخیشی

بعضي­‌لري‌نین گومانینجا، فئمینیستیک سؤيلم [گفتمان] سئکس اطرافيندا باش وئر­ن آکسيالارين چؤزوم‌له‌مه‌سی [آناليزي] ايله باشلانمالي‌دير. باشقا سؤزله، اونلارين گومانينجا، قادينين سسي ايلک اؤنجه سئکس قاورامي بوغازيندان اوجالسين گره­‌ک: ميصراع­‌باشي ديله­‌نن و يا أسيرگه­‌نن اؤپوجوک­‌لر، يا گله‌نک­‌لره دا آيغيري اولاراق اؤز آتاسي ايله جینسي ايلگي­ده اولماق. ايش ده  ائله بوردان کورلانير. قادينا بوتونلوک­‌له سئکس آچيسيندان باخيلديقدا، هئچ …

قیسا سئچمه‌لر: أدبی متن و ائرکک باخیشی

متنين اؤزونو تحليل ائده­‌رک سؤزلرين فونکسيالاريني آیدینیلاشدیرماق، ائله­‌جه ده سؤزجوک­‌لره يوٍکلنميش ايدئولوژيک قاورام‌لاري اوٍزه چيخارماق، تنقيدين باشليجا وظيفه­‌لريندن­‌دير. جاناتان کالئرين Jonathan Culler سؤزو ايله دئسک، گؤرونور أدبي متن­‌لر و اونونلا باغلي تفسير گله­‌نک­‌لري یالنیز کيشي اوخوجولاري نظرده توتموشلار. اونلار قادين­‌لاري کيشي­‌لر کيمي اوخوماغا مجبور ائتميشلر؛ ائرکک باخيشي ايله اوخوماغا. فئمینيست تنقيدچي­‌لر «کيشي باخيشيني نورمال باخيش …

قیسا سئچمه‌لر: شعریمیز و آوروپالی‌لارین باشیندان دوشموش پاپاق

بوتون اؤرتوک‌لري ييرتاراق جینسييت­‌له ايلگي­لي آکسيالارين آچيق ايضاحي­نين شعره دخلي يوخدور. بو پاپاق آوروپالي­‌لارين باشيندان چوخدان دوشموشدو. بونا گؤره ده بئله بير آکسيالارين آچيقلاماسينا قورشانميش أثرلر منيم اوچون ماراق‌لي دئييلدي. آياز سالايئوين “ياراسا“ فيلمينده باش وئردييي کيمي، بو شعرلرين مضمونو باياقکي پاپاغي بير داها يئردن قالديريب، باشا قويماق کيمي گلير آداما. دوغرودور جينسي تابولاري سينديرمادان …

قیسا سئچمه‌لر: شعريميزده­‌کي کيشي، اصيل آنلاميندا کيشي اوغلو کيشي‌دير

شعر تاريخيميز، باشقا اولوس‌لار کيمي، بَي‌لريميزين تاريخي­‌دير. قادين­‌لار بو آلاندا يوخ درجه‌سينده‌ديرلر. سووئت دؤنمي­‌نين هاي­کوي­‌لرينه باخماياراق، مهستي گنجوي­ ياراديجيليغي­‌نين شعريميزه دخلي يوخ­‌دور. حئيران خانيم و خورشيد­بانو ناتوان­ـي­ دا بارماق­لا سايماق اولار. بئله اولدوقدا فئمينيستيک تنقيد، بو کيشي ائگه‌منلییینی [هئگئمونياسيني] سارسيتماغين تکجه يولودور. آمما هله کي، بو يولا چيخان قادين قوشونوموز يوخ­دور. سئيرک چاليشمالار وار؛ تک …

قیسا سئچمه‌لر: اؤنده­‌رلييي قادين­‌لارا تاپشيرمانين واختي گليب چاتميشدير

قادين­‌لار مين­لر ايل­دير، حؤکوم سوٍرمه­‌ييب­لر. بوندا شوبهه يوخ­دور. اونلار تاريخدن سيلينمه اوچورومونون قيراغيندا يورويه­‌رک ياشاييرلار. قادين ياشامالي‌دير، آمما تهلوکه قيلينجي­‌نين آلتيندا. بو کيشييه گره­‌ک­لي­‌دير. کيشي هئچ­‌واخت بو تاريخي يئنيلگي­يه سون قويماياجاق. کيشي نه قده­­‌ر کيشي‌ليکدن دم وورسا دا، کيشي­‌لرين أن دئموکراتي، سون مقامدا اؤز اوٍ‌ره‌ک سؤزونو اوتانمازجاسينا دئيه‌جک. رييس بلامون،  قادين­‌لار حاقدا بئله دانيشير: «آخماق …

قیسا سئچمه‌لر: بابک آدی و خیلافت قورخوسو

بابك 223–جو آي ايلينده [هجری قمریده] اؤلدورولور، آنجاق اونونلا باغلي بيلگي‌لري ايلك كز «واقد بن عمر» توپلايير. بو بيلگي‌لري، «يعقوب بن‌ النديم» باغداددا 377 ـجي آی ايلی ترتيب ائتدييي تانينميش «الفهرست» اثرينه كؤچورور. سونراكي تاريخچي‌لر، بو قايناغا داياناراق، خرمي‌لر دیرهنیشینی ايشيقلانديرماغا باشلاييرلار. بو يوزاَللي ايلده، خلافتين قورخوسوندان بابكين آدي هئچ بير يازيلي قايناقدا چكيلمير. بو …

قیسا سئچمه‌لر: آنا دیلی…

سياست دونياسينين اؤزگو قايدالاري واردير. بو دوغرودور آمما سياست، باشقا ديني، ایقتيصادي و توپلومسال عاميل‌لر كيمي مدنيت اؤزولونون اوزه‌رينده دايانير. ائله بونا گؤره‌دير كي، مدني- اجتيماعي بير قزئت بللی بوجاقدان آدي چكيلن قورال‌لارا توخونا بيلر. بونونلا بئله، گؤرونور ايسته‌نيلن سياسي اولای، آنجاق بيزيم گومان ائتديييميز یؤنده دئييل، چوخ اؤلچولو بير طرزده اینكيشاف ائدير. اولاي‌لارين بئله …